«ΕΚΛΟΓΗ» «Από τα καλύτερα δημοσιεύματα όλου του κόσμου»

«ΕΚΛΟΓΗ»
«Από τα καλύτερα δημοσιεύματα όλου του κόσμου»

Άρθρο του Κ. Δ. ΣΩΤΗΡΙΟΥ

Δημοσιεύθηκε στη στήλη

 «Τι δίνουν στον κόσμο να διαβάσει»

της εφημερίδας «Αυγή» στις 31 Οκτωβρίου 1952

Παράλληλα  με το «Θησαυρό» και το «Ρομάντσο» και τα παρόμοιά τους κυκλοφορούν και μερικά άλλα περιοδικά, που θέλουν να φαίνονται σοβαρά, επιδιώκουν όμως, με κάπως διαφορετικό τρόπο, τον ίδιο μ’ εκείνα σκοπό.

Η «Εκλογή» θέλει να είναι σοβαρό περιοδικό. Βγαίνει μια φορά το μήνα. Έχει σχήμα βιβλίου με 116 το λιγότερο σελίδες. Η εμφάνισή της κομψή. Το εξώφυλλό της καλλιτεχνικό με έγχρωμη εικόνα. Το χαρτί της εκλεκτό και ακριβό και πάντα στην ίδια ποιότητα. Το τύπωμά της πολύ φροντισμένο. Και η τιμή της φτηνή – μόνο 4.000 δραχμές το τεύχος- τόσο που απορείς, πως τα βγάζει πέρα με την πολυδάπανη έκδοσή της.

Μα η «Εκλογή» θέλει να είναι σοβαρό περιοδικό και στο περιεχόμενο. Θέλει, λέει, να μορφώσει τους αναγνώστες της. Τους προσφέρει διάφορα ιστορικά, γεωγραφικά και άλλα εγκυκλοπαιδικά θέματα. Διαλαλεί, μάλιστα, πως τα «εκλέγει» «από τα καλύτερα δημοσιεύματα όλου του κόσμου». Και για να τους ξεκουράσει από τη σοβαρή μελέτη, προσφέρει ακόμη στους αναγνώστες της διηγήματα και ποιήματα και τους διασκεδάζει με χιουμοριστικές εικόνες και ανέκδοτα, με σταυρόλεξα, σκάκι, και διάφορα άλλα γυμνάσματα.

Θέλει λοιπόν η «Εκλογή» να είναι σοβαρό και τερπνό περιοδικό. Κάτω όμως από την κομψή εμφάνιση και τη  τερπνή  σοβαροφάνεια στο περιεχόμενο κρύβεται η καλά μελετημένη προσπάθειά της, να ξεγελάσει τους αναγνώστες της και να τους παρασύρει στην αντιπροοδευτική  γραμμή της.

Τέτοια φαινομενικά σοβαρά, παραπλανητικά όμως και προπαγανδιστικά περιοδικά υπάρχουν και σε μας και αλλού. Όλα τους γράφονται με αρκετή δεξιοτεχνία και ένα σκοπό έχουν: Να  υποστηρίξουν το σημερινό κοινωνικό συγκρότημα, που τόσο κλονίζεται. Και όλοι τους, και τα ντόπια και τα ξένα, τα ίδια μέσα χρησιμοποιούν. Τρία είναι τα σπουδαιότερα: α’ Η φυγή από την πραγματικότητα. β’ Η παραπλάνηση. Και  γ’. Η διαφήμιση   και η προπαγάνδα.

Τα τρία αυτά μέσα χρησιμοποιεί με αρκετή επιτυχία και η «Εκλογή».

Για την «Εκλογή»  «καλύτερα δημοσιεύματα» είναι όσα καλλιεργούν τη φυγή από την πραγματικότητα. Μ’ αυτό  το κριτήριο διαλέγει τα περισσότερα απ’ όσα δημοσιεύει. Να τρία τέσσερα από τα τόσα, που μας σερβίρει η «Εκλογή» στο τελευταίο τεύχος της ( τεύχος 83-Σεπτέμβριος 1952).

Θέλετε ένα ωραίο σπόρ ; Θέλετε να πλουτίσετε άκοπα; Παρακολουθείσθε το «ταχυδρομείο των κυμάτων» (σελ΄45-47). Από μποτίλιες δηλαδή που ρίχνονται στη θάλασσα! Πού το ξέρετε, μπορεί να είστε και εσείς τυχεροί,  όπως εκείνος που βρήκε μποτίλια που είχε ρίξει στον «Ειρηνικό  μια πλούσια χήρα» και έγινε ο κληρονόμος της. Μέσα στην μποτίλια είχε κλείσει τη διαθήκη της και «όριζε για κληρονόμο της εκείνον που θα έβρισκε τη μποτίλια»!!

Στο ταξίδι, που μας καλεί η «Εκλογή» να κάνουμε στον Αμαζόνιο, θα συναντήσουμε το «τέρας του Αμαζόνιου» την «πιράγα», το μικρό αυτό αιμοβόρο ψαράκι, (σελ. 65-67). Ο θεός να δώσει να μην πέσουμε στα φοβερά «σαγόνια» του, ούτε εμείς ούτε η «Εκλογή». Πάμε χαμένοι!

Και μην φοβάστε αν ναυαγήσουμε. Θα μας σώσει το «Βάλς στο νερό» (σελ. 68-71) η νέα αυτή αμερικάνικη μέθοδος.

Και μπορεί να είμαστε πραγματικά μορφωμένοι, αν δεν ξέρουμε, πως  «ο μέγας Ανατολικός» (σελ.92-96) ήταν «το πρώτο υπερωκεάνιο ατμόπλοιο»; Και πως θα τα βγάλουμε πέρα στη ζωή, αν δε μάθουμε τις ατυχίες του;

Και για να ξεκουραστείτε από τη σοβαρή μελέτη, ανοίξτε τη σελίδα 38, και θαυμάστε την….. «Πεταχτούλα» στα οχτώ νόστιμα σκίτσα!

Τέτοια σκύβαλα προσφέρει η «Εκλογή» στους αναγνώστες της.  Και είναι, λέει «από τα καλύτερα»! ! Και πόσο καμαρώνει, που «ένας Ελλην Δάσκαλος» εκεί επάνω κατά το Σουφλί ο Τάκης Ζ. ευχαριστεί πολύ την  αγαπημένη του  «Εκλογή» γιατί τον « βγάζει από τη στεγνή πραγματικότητα της ζωής και τον μεταφέρει σ’ άλλους μακρινούς – ζωντανούς – θαυμαστούς κόσμους»!! (σελ. 109).

Αυτό ίσα- ίσα επιδιώκει η «Εκλογή». Θέλει ν’ αποσπάσει τους αναγνώστες της από την τραγική για το λαό πραγματικότητα. Τους μεταφέρει σ’ άλλους κόσμους, τους νανουρίζει με ψεύτικες ελπίδες , τους ξεγελάει με φανταστικές ικανοποιήσεις, τους κλείνει τα μάτια για να μη βλέπουν τη φτώχεια, την πείνα , την εξαθλίωση, την άγρια  εκμετάλλευση, την κοινωνική αδικία. Έτσι γίνονται πιο ανάλαφρες οι αλυσίδες τους, δε θα ζητήσουν ν’ αλλάξουν την κατάσταση και δε θ’ αγωνιστούν να λυτρωθούν.

ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ ΚΑΙ ΔΥΣΦΗΜΗΣΗ

Ταυτόχρονα με τη φυγή απ’ τη πραγματικότητα χρησιμοποιεί η «Εκλογή» και την παραπλάνηση. Άλλοτε φανερά και χωρίς ενδοιασμούς και άλλοτε με λεπτότητα και δεξιοτεχνία αποσιωπά ωρισμένα πράμματα και διαστρέφει την αλήθεια, για να παραπλανήσει τους αναγνώστες της και να τους παρασύρει στα νερά της.

Βεβαιώνει λοιπόν η «Εκλογή» τους αναγνώστες της σε κάθε τεύχος της, πως όσα δημοσιεύει είναι «από τα καλύτερα δημοσιεύματα όλου του κόσμου» . Όμως τα  δημοσιεύματα  που διαλέγει δεν είναι από όλο τον κόσμο. Είναι  ΜΟΝΟ από το δυτικό τον καπιταλιστικό κόσμο. Για τις χώρες, όπου χτίζεται ο σοσιαλισμός ό,τι δημοσιεύει η «Εκλογή» το δημοσιεύει για να τις δυσφημίσει.

Έπειτα τα δημοσιεύματά της δεν είναι «από τα καλύτερα». Τα περισσότερα είναι ή σκύβαλα , ανούσια και πρόχειρα δημοσιογραφήματα, όπως αυτά, πού ανάφερα παραπάνω ή παραπλανητικά και προπαγανδιστικά δημοσιεύματα.

Υπάρχουν, βέβαια, τόσοι και τόσοι διαλεχτοί και προοδευτικοί επιστήμονες και λογοτέχνες και στο δυτικό κόσμο, αληθινοί ιεροφάντες, που αγωνίζονται στο πλευρό των λαών. Καμιά όμως από τις εργασίες τους δε δημοσιεύει η «Εκλογή».

Να τώρα δύο τρία από τα παραπλανητικά δημοσιεύματά της.

1. Στο σύντομο σημείωμά της για το μεγάλο μας ποιητή Άγγελο Σικελιανό (σελ. 10) αποσιωπά το πιο μεγαλόπνοο έργο του. Για την «Εκλογή» ο Σικελαινός είναι ο ποιητής της αστικής τάξης , ο ονειροπόλος μέσα στον κόσμο που πεθαίνει. Δεν πρέπει να μάθουν οι αναγνώστες της, πως ο μεγάλος μας ποιητής στην τελευταία την πιο γόνιμη περίοδό του βρήκε το σωστό δρόμο, ένιωσε τον παλμό του λαού, έγινε εκφραστής των πόθων του και στάθηκε εμψυχωτής στον αγώνα του ελληνικού λαού για το λυτρωμό του από τη φασιστική και οικονομική σκλαβιά.

2. Επάνω  στα σύνορα, στον Έβρο, μας λέει στο δημοσίευμά του (σελ. 11-16) ο Λ.Γ. Κορομηλάς , απέναντι από το ελληνικό χωριό «Δίκαια» το κακοχτισμένο και κακορίζικο με τους εξαθλιωμένους  χωρικούς, χωρίς ηλεχτρικό, χωρίς δρόμους και νερό, είναι το βουλγάρικο χωριό «Καπετάν Αντριέγεβα» καλοχτισμένο με πέτρινα σπίτια, με κεντρικούς καλοστρωμένους δρόμους, με ηλεκτρικό φως και βρύσες, με σχολείο, γραφεία για τις κεντρικές υπηρεσίες  και με μεγάλη δεντροφυτευμένη πλατεία. Και το χωριό τούτο «δεν είναι ούτε το καλύτερο, ούτε το ωραιότερο και το μεγαλύτερο από τα πρότυπα χωριά».

Όμως  κανείς να μη νομίσει, πως στη Λαϊκή Δημοκρατία της Βουλγαρίας γίνεται αληθινή ανοικοδόμηση. Όλα αυτά τα ωραία, πολιτισμένα χωριά, βεβαιώνει η «Εκλογή», υπάρχουν μόνο στα σύνορα και χτίστηκαν για προπαγάντα. «Η Σοβιετική προπαγάντα τα όρθωσε απέναντι ακριβώς από κάθε Ελληνικό χωριό»!! Μέσα όμως στο εσωτερικό της χώρας, αφήνει η «Εκλογή» να υπονοηθεί, εκεί είναι αληθινή κόλαση!!

3. Μα το πιο χτυπητό παράδειγμα είναι το άρθρο «Η Σοβιετική φιλοσοφία» (σελ. 39-44) .Ο χώρος δεν μου επιτρέπει να το αναλύσω. Μα όποιος το διαβάσει θα πειστεί πως μέσα στο άρθρο τούτο είναι συμπυκνωμένη η παραποίηση της αλήθειας και η δυσφήμηση της Σοβιετικής Ένωσης. Και γι’ αυτό το λόγο το διάλεξε η «Εκλογή».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ  ΚΑΙ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ

   

Από το άλλο μέρος η «Εκλογή» προσπαθεί να διαφημίσει και να εξυψώσει το κεφαλαιοκρατικό σύστημα. Ιδιαίτερα συγκεντρώνει τη προσπάθειά της στην αστική επιστήμη. Με το πρόσχημα, πως πλουτίζει τις γνώσεις των αναγνωστών της, προπαγαντίζει για ορισμένες έρευνες της αστικής επιστήμης προπάντων στην Αγγλία και στην Αμερική, και ταυτόχρονα διαφημίζει άμεσα ή έμμεσα ωρισμένα βιομηχανικά προϊόντα.

Πολλά τέτοια πληροφοριακά, στο βάθος όμως διαφημιστικά άρθρα, βρίσκει κανείς στην «Εκλογή» σε κάθε της τεύχος. Σημειώνω  τρία τέσσερα από το τεύχος 83 –Σεπτέμβριος 1952.

1. « Ο καρκίνος νικήθηκε» (σελ. 89-91). Στο άρθρο τούτο τονίζεται, πως «τη στιγμή αυτή σε χιλιάδες επιστημονικά εργαστήρια των Ηνωμένων Πολιτειών  διεξάγονται κάθε είδους έρευνες» για να νικηθεί ο καρκίνος. Δεν αναφέρεται όμως ούτε μια λέξη για τις ίδιες και καλύτερες έρευνες που γίνονται αλλού.

2. Το «Κρίλιο –η χρυσή σκόνη» (σελ.102-104) . Είναι «το θαυματουργό λίπασμα» πού «διορθώνει την ίδια τη σύσταση του εδάφους» και αυξάνει σημαντικά την «παραγωγή». Και το «θαυματουργό  τούτο λίπασμα» ανακαλύφτηκε στην Αμερική και γρήγορα θα γίνει «η βιομηχανική παραγωγή του». Για την κολοσσιαία όμως αύξηση της παραγωγής χάρη στις κατακτήσεις της σοβιετικής επιστήμης ούτε λέξη ούτε τώρα, ούτε άλλοτε.

3. Μα και άλλα θαύματα κάνει η αστική επιστήμη. Δημιούργησε στα πειραματικά εργαστήρια τους «Γίγαντες του εργαστηρίου» (σελ. 53-56), «μεγαλόσωμα» δηλαδή «ζώα»  κουνέλια και χοίρους, με διπλάσιο από το κανονικό βάρος. Και τα δημιούργησε αυξάνοντας τον αριθμό των χρωματοσωμάτων στα «κύτταρα του σώματος». Και ενώ διαλαλεί τα εργαστηριακά αποτελέσματα της αστικής βιολογίας, ούτε λέξη δε λέει η «Εκλογή» για τις καταπληχτικές καταχτήσεις της νεώτερης σοβιετικής βιολογίας , της μιτσιουριανής, που βάλθηκε να μεταμορφώσει τη φύση. Αντίθετα το μόνο που έκανε άλλοτε η «Εκλογή» ήταν να δυσφημίσει το μεγάλο σοβιετικό επιστήμονα, Λυσένκο. Με τρόπο πήγε να τον παρουσιάσει ανάξιο επιστήμονα, αν όχι απατεώνα.

4. Τέλος  με το σύντομο σημείωμα «Η επιστήμη στην υπηρεσία του ανθρώπου» (σελ. 62-63) θέλει να πλουτίσει τις γνώσεις μας με διάφορα επιστημονικά νέα και περίεργα από την Αμερική, όπως π.χ. «Η αναπνοή μας τραβάει τα κουνούπια», στο βάθος όμως διαφημίζει ορισμένα βιομηχανικά προϊόντα. Μας  μιλάει για το «Ορλόν» το «νέο ύφασμα -θαύμα» πολύ ανώτερο από το «νάϋλον» και για το «κρεβάτι –κούνια» που βοηθάει στη  «θεραπεία της πολυμυελίτιδας».

Πρέπει να ομολογήσουμε πως τα μέσα που χρησιμοποιεί η «Εκλογή» είναι καλά μελετημένα. Και εύκολα βρίσκει αναγνώστες-θύματα. Πυκνό το πνευματικό σκοτάδι στον τόπο μας, και πολλοί που διψούν να πλουτίσουν τις γνώσεις τους.  Αυτή την ανάγκη εκμεταλλεύεται η «Εκλογή» . Γι’ αυτό και ο κίνδυνος μεγάλος. Χρέος έχουν όλοι οι προοδευτικοί επιστήμονες να μην αφήσουν να παραπλανιέται ο λαός. Χρέος τους να κάνουν την αληθινή επιστήμη χτήμα του ελληνικού λαού για την υλική και πνευματική ευημερία του.