Από τη δράση του Κώστα Σωτηρίου στην Ε.Δ.A.(4) : 1. Επιστολή διάψευσης σε δημοσίευμα της εφημερίδας το «ΒΗΜΑ» 14/10/1961 2. «Διακήρυξη» πριν από τις εκλογές 16/02/1964 3. «Διακήρυξη» μετά τις εκλογές του 1964 (Για την εξυγίανση της Ε.Δ.Α) 4. Επιστολή προς τον Πρόεδρο της Ε.Δ.Α Γιάννη Πασαλίδη μετά τις εκλογές του 1964 5. Πολιτικό κείμενο (μετά τις εκλογές του 1964) που περιλαμβάνει :α)κριτική ιστορική ανασκόπηση της πολιτικής που ακολούθησε η Ε.Δ.Α. β)Πρόταση : πολιτικές και οργανωτικές θέσεις που πρέπει να χαράξει .

1.Διάψευση στην εφημερίδα «ΤΟ Βήμα»

Στην εφημερίδα το «ΒΗΜΑ» δημοσιεύεται άρθρο με τίτλο «Η ΕΔΑ ΑΠΟΚΛΕΙΕΙ ΣΤΕΛΕΧΗ ΧΑΡΙΝ ΤΩΝ ΑΛΕΞΙΠΤΩΤΙΣΤΩΝ» 14/10/1961 όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι «Από τον συνδυασμόν απεκλείσθη ο γνωστός παιδαγωγός Κ. Σωτηρίου….» Μπορείτε να δείτε το απόκομμα της εφημερίδας εδώΕΦ. "ΒΗΜΑ": Ο Σωτηρίου διαψεύδει με επιστολή. Το χειρόγραφο μπορείτε να το δείτε εδώ: ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ

Σημείωση του Σωτηρίου: Η διάψευση δημοσιεύτηκε  

Αξιότιμε Κύριε Διευθυντά

 Η πληροφορία σας, η δημοσιευθείσα προχθές εις το «Βήμα» της 14 Οκτωβρίου (1961), ότι απεκλείσθην από τον συνδυασμόν Αττικής, παρ’ όλον ότι ήμουν ο μόνος εκλεγής κατά τας παρελθούσας εκλογάς βουλευτής δεν ανταποκρίνεται εις την αλήθειαν. Το αληθές είναι ότι παρ’ όλην την πίεσιν του κόμματος της ΕΔΑ, εις το οποίον έχω την τιμήν να ανήκω, ηναγκάσθην να μη δεχθώ την τόσον τιμητικήν δι εμέ υποψηφιότητα, κατόπιν αυστηράς εντολής του ιατρού μου, επειδή η υγεία μου είναι  βαθέως κλονισμένη.

Με την ευκαιρίαν αυτήν θέλω να σας τονίσω κι εγώ ότι ουδεμία κρίσις εξέσπασεν εις τους κόλπους της Ε.Δ.Α. Είμαστε όλοι αγωνισταί εις το πλευρόν του λαού και συμμετέχομεν εις τον εκλογικόν αγώνα, δια να ανοίξη ο δρόμος προς την αλλαγήν.

Θέλω να πιστεύω, κ. Διευθυντά, ότι θα δημοσιεύσετε την παρούσαν μου επιστολήν. Σας ευχαριστώ πολύ.

Με εξαιρετικήν τιμήν.

2. «ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ»

Χειρόγραφο κείμενο του με τίτλο «ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ» που έχει γραφτεί πριν από τις εκλογές της 16 Φλεβάρη 1964. Στο κείμενο αυτό αναλύει την πραγματική κατάσταση της χώρας και προτείνει τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουν οι ψηφοφόροι της Ε.Δ.Α. Το χειρόγραφο μπορείτε να το δείτε εδώ:ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΧΕΙΡ  Το δακτυλογραφημένο εδώ:ΔΙΑΚ. ΔΑΚΤ.

1. Στις εκλογές στις 16 Φεβρουαρίου κρίνεται η τύχη της Δημοκρατίας. Διακυβεύονται οι δημοκρατικές ελευθερίες. Και χωρίς τις ελευθερίες αυτές που με ποτάμι το αίμα τις κατάχτησαν οι λαοί, αδύνατο ν’ ανοίξει στη χώρα μας ο δρόμος για το λυτρωμό και την προκοπή του λαού.

Αν δεν νικήσει θριαμβευτικά η Δημοκρατία, αν δεν συντριβεί η φασιστική δεξιά, επικίντυνες  βαρειές για πολλά χρόνια θα είναι οι συνέπειες. Καμιά αυταπάτη στο σημείο αυτό. Κανένας εφησυχασμός. Καμιά κοντόφθαλμη πολιτική. Μεγάλος ο κίνδυνος. Καινούργιες αλυσίδες, καινούργιες χειροπέδες ετοιμάζονται. Συντριπτική για τη Δεξιά και τις σκοτεινές δυνάμεις , που την υποστηρίζουν, πρέπει να είναι η νίκη της Δημοκρατίας.

2. Στις εκλογές, στις 3 του Νοέμβρη μεγάλες μάζες της Αριστεράς, το λιγότερο 300.000 αγνόησαν τη λαθεμένη γραμμή, που χάραξε η Εκτελεστική Επιτροπή του Κόμματός μας – της Ε.Δ.Α., παρ’ όλη τη διαφωνία ορισμένων μελών της, ψήφισαν με βαθειά συναίσθηση την Ένωση Κέντρου και έδωσαν τη νίκη στη Δημοκρατία. Μα η νίκη της Δημοκρατίας δεν εξασφαλίστηκε. Μεγάλος σήμερα ο κίντυνος και πιο σύνθετος. Οι σκοτεινές δυνάμεις αγωνίζονται με όλα τα μέσα να μη νικήσει το Κέντρο. Το παρασκήνιο δε θέλει να βγει από τις εκλογές στις 16 Φεβρουαρίου, η Ένωση Κέντρου με αυτοδύναμη πλειοψηφία. Θέλει Κυβέρνηση Κέντρου υπόδουλη στη Δεξιά. Είναι το πρώτο στάδιο για να προετοιμάσει το νέο Μεσία, όπως  πριν από δώδεκα χρόνια τον Παπάγο.

Γι αυτό για να εξασφαλίσουμε θριαμβευτική τη νίκη της Δημοκρατίας, καλούμε τον εργαζόμενο λαό να ψηφίσει την Ένωση του Κέντρου και να εκλέξει τους καλύτερους, τους πιο προοδευτικούς υποψηφίους του σ’ όλες τις εκλογικές περιφέρεις, εκτός από τις ακόλουθες οχτώ: πρώτη περιφέρεια Αθηνών, πρώτη περιφέρεια Πειραιώς, πρώτη περιφέρεια Θεσσαλονίκης, περιφέρεια Σερρών, Καβάλας, Λέσβου, Χανίων Κρήτης και Λευκάδος. Στις 8 αυτές περιφέρειες όλοι οι αριστεροί θα ψηφίσουμε το κόμμα μας – ΕΔΑ – και θα εκλέξουμε τους πιο ικανούς, τους πιο κατάλληλους και ανυστερόβουλους υποψήφιους, χωρίς να λογαριάσουμε αν είναι ή δεν είναι μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής. Έτσι θα εκπροσωπηθεί στη Βουλή η Αριστερά με 14-15 βουλευτές. Και είναι η ολιγάριθμη αυτή εκπροσώπηση αρκετή για σήμερα.

3. Δίνουμε με ήσυχη τη συνείδησή μας για δεύτερη φορά, την προσωρινή υποστήριξη στην Ένωση Κέντρου. Αυτό απαιτούν τα συμφέροντα του λαού. Αυτό είναι το χρέος μας. Και ζητούμε από την Ένωση Κέντρου να πραγματοποιήσει τις υποσχέσεις της , να καταργήσει όλα τα τυραννικά μέτρα, να αναστηλώσει την αστική Δημοκρατία, να ξεκαθαρίσει τον Κρατικό μηχανισμό, να χτυπήσει τις παρακρατικές νεοφασιστικές οργανώσεις, και να φέρει στο φως τα μεγάλα λαϊκά και εθνικά προβλήματα.

4.  Η Εκτελεστική Επιτροπή της ΕΔΑ με σχετική πλειοψηφία χάραξε στις εκλογές στις 3 Νοέμβρη τη λαθεμένη γραμμή και αγωνίστηκε με πείσμα να μην έρθει με αυτοδύναμη πλειοψηφία η Ένωση Κέντρου. Εμπόδισε έτσι τη συντριβή της Δεξιάς. Αυτής της κοντόφθαλμης πολιτικής συνέπεια είναι οι εκλογές στις 16 Φεβρουαρίου.

Και για τις εκλογές τούτες, με τον κοντόφθαλμο και πάλι ελιγμό της να μην κατεβάσει συνδυασμούς στις 24 άγονες για μας εκλογικές περιφέρειες, χωρίς να το καταλαβαίνει, παίζει πάλι το παιχνίδι της Δεξιάς. Γιατί, ενώ παραχωρεί στην Ένωση Κέντρου 70 χιλιάδες το πολύ ψήφους, από το άλλο μέρος ζητάει στις 31 άλλες περιφέρειες όλοι οι αριστεροί – το λιγότερο 300 χιλιάδες – να ψηφίσουν ΕΔΑ. Έτσι παραχωρεί 70 χιλιάδες για να παγιδέψει τις 300 χιλιάδες. Και το αποτέλεσμα ποιο θα είναι; Το αποτέλεσμα με τη λαθεμένη αυτή ταχτική θα είναι να μη φέρει το Κέντρο αυτοδύναμη πλειοψηφία, και έτσι δε θα σχηματιστεί αυτοδύναμη δημοκρατική Κυβέρνηση. Θα ανοίξει λοιπόν ο δρόμος για να εμφανιστεί ο νέος Μεσίας και  να θάψουν οι αντιλαϊκές και αντεθνικές δυνάμεις για πολλά χρόνια τη Δημοκρατία.

Απροσμέτρητος ο κίνδυνος. Ο ελιγμός της Εκτελεστικής Επιτροπής θα βοηθήσει τη Δεξιά. Και η Δεξιά συγκεντρώνει και ανασυντάσσει  όλες της τις δυνάμεις και τις φανερές και τις μυστικές για να δέσει και πάλι και να φιμώσει τον ελληνικό λαό.

Με την πεποίθηση, πως εκτελούμε ύψιστο χρέος, όσο κιάν είναι βαρύ, όλοι οι αριστεροί πρέπει να ψηφίσουμε στις 37 εκλογικές περιφέρειες, - και όχι μόνο στις 24 άγονες – Κέντρο για να νικήσει θριαμβευτικά η Δημοκρατία. Για να μη σηκώσει κεφάλι η Δεξιά. Εμπρός όλοι να φράξουμε οριστικά το δρόμο στο φασισμό. Εμπρός όλοι για τη νίκη την ολοκληρωτική της Δημοκρατίας.

Νυν ο υπέρ πάντων αγών

3.«Διακήρυξη»

Χειρόγραφο κείμενό του με τίτλο «Διακήρυξη» που έχει γραφτεί μετά τις εκλογές του Φλεβάρη 1964 και υπογράφεται «Το κεντρικό Συμβούλιο για την εξυγίανση της ΕΔΑ» Μπορείτε να το δείτε εδώ:ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΧΕΙΡ.   Η «Διακήρυξη» όπως κυκλοφόρησε τυπωμένη σε πολύγραφο. Μπορείτε να την δείτε εδώ: ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΠΟΛ.

Στο βιβλίο «Ο ΚΩΣΤΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΑΦΗΓΕΙΤΑΙ» μπορείτε να διαβάσετε σχετικά με την περίοδο αυτή: "Ο ΚΩΣΤΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΑΦΗΓΕΙΤΑΙ"

Η Ε.Δ.Α βαδίζει στη διάλυσή της. Η αποσύνθεσή της έχει επικίντυνα ενταθεί. Βαρειές οι συνέπειες για το προοδευτικό λαϊκό κίνημα. Το κόμμα του δουλευτή λαού – η Ε.Δ.Α.- κατάντησε εμπόδιο στην προοδευτική πορεία του. Βασική αιτία για το κατάντημα αυτό της Ε.Δ.Α. είναι η λαθεμένη γενική και οργανωτική πολιτική, που με πείσμα και τυφλό φανατισμό εφαρμόζει η «σκληρή» ομάδα της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ε.Δ.Α.

Η «σκληρή» αυτή ομάδα δείχτηκε αναμφισβήτητα ανάξια να εκπροσωπεί και να διοικεί το κόμμα. Τα λάθη της αλλεπάλληλα οι πράξεις της παίρνουνε πολλές φορές τη μορφή του εγκλήματος. Αδιαφορεί η κυρίαρχη αυτή ομάδα για τον ιδεολογικό εξοπλισμό του λαού και όταν ενδιαφέρεται, συχνά δίνει στραβή κατεύθυνση. Έχει εγκαθιδρύσει δικτατορική διοίκηση, με πρόσχημα την «κομματική πειθαρχία» την υπακοή δηλαδή στα κελεύσματά της. Υποθάλπει τον παραγοντισμό και τον τυχοδιωχτισμό. : Πνίγει κάθε πραγματικά δημοκρατική συζήτηση. Καλλιεργεί με κάθε τρόπο την προσωπολατρεία. Όποιος δε σκύβει δουλικά το κεφάλι, τον παραμερίζει με ανέντιμα συχνά μέσα και αδιάντροπα προσπαθεί να τον κηλιδώσει. Υποστηρίζει υποκριτικά την πολιτική της «συνύπαρξης» ενώ ύπουλα την υποσκάβει με την ανοχή και την κρυφή ενίσχυσή της στις φιλοκινεζικές φανερές και κρυφές ενέργειες μελών και στελεχών της Ε.Δ.Α. Ασήμαντα τα μέλη της «σκληρής» ομάδας, με ολοφάνερα τα συμπτώματα του αμοραλισμού και της ψυχικής κατωτερότητας έχουνε πιστέψει, πως η Ε.Δ.Α. υπάρχει για να καρπώνονται ορισμένα προνόμια και να ικανοποιούνε τη φιλοδοξία τους και την τυχοδιωχτική καριέρα τους. Αναγνωρίζουνε με την αυτοκριτική τα λάθη τους, και αμέσως εξορμούν για να διαπράξουνε χειρότερα.

Η αντιλαϊκή πολιτική που χρόνια τώρα εφαρμόζει  η «σκληρή» ομάδα κορυφώθηκε στις εκλογές της 3 του Νοέμβρη και της 16 του Φλεβάρη. Αν οι ψηφοφόροι, τα μέλη και τα στελέχη της Ε.Δ.Α. είχανε πιστά ακολουθήσει την αντιλαϊκή αυτή πολιτική, η δημοκρατία δε θα είχε νικήσει, και η δεξιά θα έπαιρνε και πάλι την εξουσία στα χέρια της, και θα έδενε χειροπόδαρα το λαό με τις φασιστικές αλυσίδες.

Υπενθυμίζουμε πως η «σκληρή» ομάδα τορπίλλισε συνειδητά το πανδημοκρατικό μέτωπο, με τη γνωστή δήλωση, πως θα πάρει μέρος στις εκλογές, ακόμη κιαν τις κάνει η Κυβέρνηση Πιπινέλη, με τη δογματική δικαιολογία, πως η αποχή από τις εκλογές είναι φυγομαχία και μειώνει την αγωνιστική ικανότητα του λαού. Και σήμερα ακόμη, προσπαθεί να ματαιώσει κάθε προσπάθεια για ρεαλιστική ενότητα. Κηρύχνει την ενότητα των δημοκρατικών και πατριωτικών δυνάμεων, και με την εξαλλοσύνη της καλλιεργεί το διχασμό. Χαραχτηριστική είναι η προσπάθειά της να τορπιλλίσει την  καθολική ενότητα των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, που επιδιώκει να πραγματοποιήσει η «Πανελλήνιος Λέσχη  των Αγωνιστών της Εθνικής Αντιστάσεως» με τη δικαιολογία, πως η Πανελλήνια αυτή Λέσχη ιδρύθηκε χωρίς την άδειά της. Και τέτοια είναι η διχτατορική εγωπάθεια της «σκληρής» ομάδας της ηγεσίας της Ε.Δ.Α. , που προχωρεί να ιδρύσει παράλληλα άλλη Ένωση των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης για να την κάνει όργανό της.

Και τώρα τελευταία, αντί να βοηθάει με τη γόνιμη κριτική την Κυβέρνηση του Κέντρου να εγκαταστήσει την αστική δημοκρατία και να εφαρμόσει την πολιτική που υποσχέθηκε, προσπαθεί η «σκληρή» αυτή ομάδα να τη ματαιώσει με διάφορες προβοκατορικές ενέργειες.

Η «σκληρή» ομάδα της ηγεσίας της Ε.Δ.Α. έχει εκπέσει οριστικά στη συνείδηση 500 χιλιάδων το λιγότερο ψηφοφόρων. Έχει εκπέσει ακόμη και στη μεγάλη πλειοψηφία των μελών και στελεχών της Ε.Δ.Α. Παρ’ όλη την κατακραυγή εναντίον της κάθεται αγκιστρωμένη στη θέση της. Έχει χάσει φαίνεται κάθε συναίστηση, για την ευθύνη της. Μεγάλος ο κίντυνος. Η διάσταση βαθαίνει, η αποσύνθεση προχωρεί.

Απευθυνόμαστε σε όλα τα μέλη και τα στελέχη της Ε.Δ.Α. που διαφωνούνε με την αντιλαϊκή πολιτική, που εξακολουθεί να εφαρμόζει η σκληρή ομάδα της ηγεσίας, και τα καλούμε να ενωθούμε όλοι μαζί κάτω από τη σημαία του προοδευτικού λαϊκού κινήματος με βάση τις ακόλουθες θέσεις.

α! Ανάγκη ν’ απομακρυνθεί το γρηγορότερο από την ηγεσία της Ε.Δ.Α. η «σκληρή» ομάδα. Ο αγώνας σκληρός, μα βέβαιη η νίκη. Η Διοικητική Επιτροπή με πλατειά συμμετοχή των στελεχών που διαφωνούν με την αντιλαϊκή πολιτική της σκληρής ομάδας θα επεξεργαστεί τη νέα πολιτική της Ε.Δ.Α. με μακροπρόθεσμο ρεαλιστικό πρόγραμμα και θα εκλέξει τη νέα προσωρινή Ε.Ε. Τα μέλη της «σκληρής» ομάδας, δεν θα έχουνε το δικαίωμα ούτε να εκλέξουν ούτε να εκλεγούνε, μέχρις ότου συγκληθεί το Συνέδριο του κόμματος, όπου θα λογοδοτήσουν.

β!  Ανάγκη να λογοδοτήσουν όλα τα μέλη της Ε.Ε. ταχτικά και αναπληρωματικά- για να κατανεμηθούν οι ευθύνες. Μόνον έτσι θα γίνει η εξυγίανση του κόμματος.

γ! Επιταχτική η ανάγκη να χτυπηθεί ο τυχοδιωχτισμός, και ο παραγοντισμός, για να βγει από το τέλμα το κόμμα, και να ξεριζωθεί η προσωπολατρεία, οπουδήποτε κιαν παρουσιάζεται. Το λαϊκό κίνημα δεν έχει ανάγκη από ινδάλματα. Καθένας με την αξία του την πραγματική χωρίς καμιά ωραιοποίηση.

δ! Επιταχτική η ανάγκη να αναδιοργανωθεί το  κόμμα σ’ όλες τις βαθμίδες του και να αποκατασταθεί το ταχύτερο η δημοκρατική συλλογική διοίκηση από τη βάση ως την κορυφή.

ε! Ανάγκη  άμεση επίσης να αποκατασταθεί η ιδεολογική πολιτική και ψυχική ενότητα των μελών και των στελεχών,  με βάση το συλλογικό έλεγχο για την κομματική δράση και τις υπηρεσίες που προσφέρει το κάθε μέλος και στέλεχος.

στ! Απαραίτητο να βοηθήσει η Ε.Δ.Α. με όλη τη δύναμή της να θρυμματιστεί  και να αποσυντεθεί η φασιστική δεξιά, για να αποκατασταθούν οι δημοκρατικές και συνδικαλιστικές ελευθερίες. Η εξαλλοσύνη και η επίδειξη αδιαλλαξίας που δείχνει η «ΑΥΓΗ» το όργανο της «σκληρής» ομάδας είναι επικίντυνη.

ζ! Να επανασυνδεθεί το κόμμα με τους εργαζόμενους και να πλατύνει η συνεργασία και ο  κοινός αγώνας με βάση την αμοιβαία κατανόηση.

η!  Απαραίτητο να εφαρμοστεί ουσιαστικά, τίμια και με ειλικρίνεια και συνέπεια η πολιτική της «συνύπαρξης», και προς τα έξω με τα άλλα Κράτη, και ιδιαίτερα με τα βαλκανικά, και προς τα μέσα.

θ!  Απαραίτητο επίσης να παραχωρηθεί με ειλικρίνεια πίστωση χρόνου προς την Κυβέρνηση της Ε.Κ. για να πραγματοποιήσει το δικό της πρόγραμμα. Μόνον έτσι θα ανοίξει ο δρόμος για τη δημοκρατική αλλαγή. Η κριτική στο έργο της Κυβέρνησης της Ε.Κ. πρέπει να είναι γόνιμη και δημιουργική και όχι ύπουλη και προβοκατορική.

ι!  Εθνική ανάγκη να λυτρωθεί ο λαός από την υποτέλεια. Ο αγώνας σκληρός. Οι ενέργειες της Ε.Δ.Α. πρέπει να είναι ρεαλιστικές.  Χρέος μας λοιπόν να βοηθάμε την Κυβέρνηση της Ε.Κ. σε κάθε βήμα, όσο κιάν είναι μικρό, για να λυτρωθούμε από την υποτέλεια. Χρέος μας λοιπόν να σταθούμε στο πλευρό της Κυβέρνησης στην προσπάθειά της να εξασφαλίσει ευνοϊκές συνθήκες, για το αδάμαστο αγώνα του Κυπριακού ελληνισμού να λυτρωθεί από τα νύχια τα ιμπεριαλιστικά της Αγγλίας και των Η.Π.Α.

Καλούμε όλα τα μέλη και τα στελέχη της Ε.Δ.Α. σε συναγερμό για να βγει το κόμμα από το τέλμα, για να αποκατασταθεί η ενότητα στη δράση ολόκληρου του κόμματος. Κάθε απουσία από την προσπάθεια για την εξυγίανση του κόμματος ισοδυναμεί με ανοιχτή λιποταξία. Ελάτε όλοι μαζί να αναζωογονήσουμε το Κόμμα μας. Η Ε.Δ.Α. δεν έπαιξε ακόμη τον ιστορικό της ρόλο.

Το Κεντρικό Συμβούλιο

για την εξυγίανση της Ε.Δ.Α. 

4.Προς τον αξιότιμο Πρόεδρο της Ε.Δ.Α. κ. Ιωάννη Πασαλίδη

Χειρόγραφο κείμενό του με τίτλο «Προς τον αξιότιμο Πρόεδρο της Ε.Δ.Α. κ. Ιωάννη Πασαλίδη» που γράφτηκε μετά τις εκλογές του 1964. Μπορείτε να το δείτε εδώ:ΕΠΙΣΤ. ΧΕΙΡ. Το δακτυλογραφημένο :ΕΠΙΣΤ. ΔΑΚΤ.

Κύριε Πρόεδρε

Αιστανόμαστε την ανάγκη, μα και την ευθύνη, να απευθυνθούμε προσωπικά σε Σας και να επιστήσουμε την προσοχή σας στην κρίση, που συγκλονίζει το λαϊκό κίνημα και απειλεί με διάλυση την Ε.Δ.Α.

Θα έχετε και σεις διαπιστώσει, Κύριε Πρόεδρε, πως ο μεγάλος μέσα στην Ε.Δ.Α. αναβρασμός ξέσπασε, με το βαθιά ανησυχαστικό αποτέλεσμα. να παρουσιαστούν ανεξάρτητες Ομάδες από μέλη και στελέχη της Ε.Δ.Α καθώς και από άλλους λαϊκούς αγωνιστές, που πολύτιμες υπηρεσίες έχουν προσφέρει και προσφέρουν στο λαϊκό κίνημα της Δημοκρατικής Αριστεράς. Οι ομάδες αυτές, πλαισιώνονται με ολοένα περισσότερα μέλη και όπως τονίζουνε στις δηλώσεις τους, δημιουργήθηκαν, για να διαχωρίσουν τις ευθύνες τους, να εξυγιάνουν την ηγεσία της Ε.Δ.Α., και να χαράξουν το σωστό δρόμο, που πρέπει να βαδίσει το λαϊκό κίνημα, για να αντιμετωπίσει ο δουλευτής λαός τους δυο άμεσους κινδύνους, το νεοφασιστικό, και τον ιμπεριαλιστικό, που απειλούν θανάσιμα τη χώρα μας.

Θα έχουνε φτάσει και σε Σας, Κύριε Πρόεδρε, οι θετικές, όπως είμαστε βέβαιοι, πληροφορίες πως κι άλλες τέτιες Ομάδες έχουν συγκροτηθεί και σ’ άλλες περιοχές της χώρας μας, εκτός από την Αθήνα και τον Πειραιά και πως οι Ομάδες αυτές έχουν αναπτύξει αξιοπρόσεχτη δράση. Και ακόμη θα έχετε και σεις διαπιστώσει την αυστηρή, μα δίκαιη κριτική και τις έντονες προφορικές και γραφτές διαμαρτυρίες από μέλη και στελέχη της Ε.Δ.Α. Η αναταραχή μεγάλη. Η κρίση βαθαίνει. Ραγδαία η αποσύνθεση.

Δύο είναι οι βασικές αιτίες για τη θλιβερή αυτή κατάσταση:

Πρώτη αιτία: Η λαθεμένη, στο βάθος αντιλαϊκή, πολιτική, που εφαρμόζει με ασυγχώρητο δογματικό πείσμα, ο σκληρός πυρήνας μέσα στην ηγεσία της Ε.Δ.Α., και όπου με την κυριαρχική του δύναμη, -όλοι ξέρουν από πού την αντλεί – έχει παρασύρει την πλειοψηφία της Εκτελεστικής Επιτροπής. Η λαθεμένη αυτή πολιτική με την αντιλαϊκή στρατηγική και ταχτική που έχει χαράξει ο σκληρός πυρήνας της Εκτελεστικής Επιτροπής, έχει δημιουργήσει σε φίλους και εχθρούς του λαϊκού κινήματος την εντύπωση, πως η Ε.Δ.Α έχει καταντήσει εφεδρεία της φασιστικής δεξιάς της Ε.Ρ.Ε.

Δεύτερη αιτία: Για να επιβάλλει τη λαθεμένη πολιτική  ο σκληρός πυρήνας, ή καλύτερα η «σκληρή Ομάδα» και να εξακολουθεί να καρπώνεται τα ηγετικά προνόμιά της, και με πρόσχημα την κομματική πειθαρχία, τη δουλική δηλαδή υποταγή στα κελεύσματά της, συστηματικά προσπαθεί να κρατήσει στην αφάνεια, συχνά παραμερίζει με μέσα πολλές φορές όχι έντιμα, ακόμη δε διστάζει φανερά ή μυστικά να συκοφαντήσει διαλεχτούς και αφοσιωμένους στο λαϊκό κίνημα αγωνιστές, επειδή δεν έσκυψαν το κεφάλι τους μπροστά στην «αλάθητη σοφία τους», και τόλμησαν να μην υπακούσουν στις εντολές της.

Είναι πραγματικά, ευτύχημα, που χιλιάδες κατώτερα, μεσαία, ανώτερα και ανώτατα στελέχη, και εκατοντάδες χιλιάδες μέλη και ψηφοφόροι της Ε.Δ.Α. δεν «πειθαρχήσαν» στη βασικά λαθεμένη πολιτική, που θέλησε  διχτατορικά να εφαρμόσει η σκληρή Ομάδα της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ε.Δ.Α., στις εκλογές της 3 Νοέμβρη 1963 και 16 του Φλεβάρη 1964 .Με την πατριωτική τους αυτή «ανυπακοή» γλύτωσε ο δουλευτής λαός από τη φασιστική Ε.Ρ.Ε. Και όλοι μας ξέρουμε με ποια τυραννικά μέσα θα στραγγάλιζε τις ελευθερίες και τα δικαιώματα του λαού η Ε.Ρ.Ε., για να εφαρμόσει και εσωτερικά και εξωτερικά την ξενόδουλη πολιτική της.

Η τραγική κατάσταση, που έχει δημιουργήσει για το λαϊκό κίνημα, η λαθεμένη πολιτική, που εξακολουθεί, παρ’ όλες τις διαμαρτυρίες και την έντονη κριτική, να εφαρμόζει η σκληρή Ομάδα της Ε.Ε. της Ε.Δ.Α. δεν επιτρέπεται να συνεχιστεί, ούτε επιτρέπεται να μείνουμε με σταυρωμένα τα χέρια. Η αγανάχτηση ογκώνεται. Η οργή φουντώνει.

Κύριε Πρόεδρε, αντιμετωπίστε με θάρρος τις ευθύνες σας. Πάρτε την πρωτοβουλία στα χέρια σας, για να προλάβετε την οριστική διάλυση. Στηριχθείτε στην εμπιστοσύνη, που, Σας έχει ολόκληρο το κόμμα. Πρώτιστο χρέος σας συγκαλέστε μια μεγάλη κομματική σύσκεψη. Για να ξεκαθαρίσει η κατάσταση, απαραίτητο να πάρουνε μέρος στη σύσκεψη αυτή, αντιπρόσωποι από όλες τις ανεξάρτητες ομάδες, καθώς και από τους περιφρονημένους λαϊκούς αγωνιστές και τις παραμερισμένες επιστημονικές και λογοτεχνικές προσωπικότητες. Κύριος σκοπός της κομματικής σύσκεψης, να εκλέξει προσωρινή Εκτελεστική Επιτροπή. Πρόεδρος θα μείνετε Σεις, με όλα τα δικαιώματα, που Σας δίνει το καταστατικό της Ε.Δ.Α.

Η προσωρινή Εκτελεστική Επιτροπή κύριο έργο της θα έχει:

α! Να αποκαταστήσει την ενότητα μέσα στο κόμμα. Απαραίτητη προϋπόθεση να λογοδοτήσουν τα υπεύθυνα για την κατάσταση στοιχεία και  προπάντων τα μέλη της «σκληρής Ομάδας» που έχουν επικαθήσει στην ηγεσία της Ε.Δ.Α. με πλασματικές εκλογές, που οργανώνουν, αφού κρατούνε στα χέρια τους όλες τις θέσεις – κλειδιά.

β! Να επεξεργαστεί  τη σωστή, μέσα στις σημερινές εσωτερικές και εξωτερικές συνθήκες, πολιτική γραμμή του κόμματος.

και γ! Να οργανώσει πραγματικά δημοκρατικό συνέδριο του κόμματος. Ένα από τα ποιο σημαντικά θέματα: η  τροποποίηση του καταστατικού του κόμματος, ώστε να ευκολύνεται η ενότητα όλων των προοδευτικών δυνάμεων στη χώρα μας, και να θεμελιωθεί η πραγματική δημοκρατική διοίκηση και αυτοτέλεια μέσα στην Ε.Δ.Α.

Η τραγική κατάσταση μέσα στο κόμμα, επιβάλλει, Κύριε Πρόεδρε, να συγκεντρωθούν όλες οι κομματικές δυνάμεις, να αποκατασταθεί η ενότητα, να αποτοξινωθεί το κόμμα, απ’ όλα τα υπεύθυνα για την κατάσταση προνομιούχα ηγετικά στελέχη, που έχουν οριστικά ξεπέσει στην εκτίμηση των μελών και οπαδών της Ε.Δ.Α., και να προβληθεί το γνήσια δημοκρατικό και λαϊκό πρόγραμμα. Θα αναφτερωθούν τότε οι ελπίδες και  η αισιοδοξία για την οριστική νίκη.

Είμαστε βέβαιοι, πως η έκκλησή μας τούτη θα βρει κατανόηση και πως θα αντιμετωπίσετε θαρραλέα την κατάσταση.

Περιμένουμε την άμεση ενέργειά σας.

5. «Διακήρυξη –Άρθρο»  

Χειρόγραφο κείμενο χωρίς τίτλο –στο πρόχειρο γράφει «Διακήρυξη – Άρθρο» - Πρόκειται για   Πολιτικό κείμενο (μετά τις εκλογές του 1964) που περιλαμβάνει :α)κριτική ιστορική ανασκόπηση της πολιτικής που ακολούθησε η  Ε.Δ.Α. β)Πρόταση : πολιτικές και οργανωτικές θέσεις που πρέπει να χαράξει). Το χειρόγραφο μπορείτε να το δείτε εδώ:ΠΟΛΙΤΙΚΟ Το δακτυλογραφημένο : ΠΟΛΙΤΙΚΟ Δ

Στο αρχείο του ο Σωτηρίου έχει μαζί με το παραπάνω άρθρο και τα παρακάτω αποκόμματα εφημερίδων :

 Εφημ. «Η ΗΜΕΡΑ» 29/10/1964 & 31/10/1964 και Εφημ.»ΤΑ ΝΕΑ» 9/11/1964

Μπορείτε να τα δείτε εδώ: ΑΠΟΚ. ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ

Το ρωμαλέο, φλογερό και ένδοξο λαϊκό προοδευτικό κίνημα –θαυμαστοί οι ηρωικοί αγώνες, παραδειγματική η αυτοθυσία – έχει χάσει το σωστό προσανατολισμό του και αποδιοργανώνεται. Εκεί το οδήγησε η τραγική για τον Ελληνικό Λαό λαθεμένη γενική και οργανωτική πολιτική, που εφαρμόζει τα τελευταία τούτα χρόνια η Εκτελεστική Επιτροπή της Ε.Δ.Α., παρασυρμένη από τι γνωστή «σκληρή ομάδα» που προσπαθεί με κάθε μέσο να συγκαλύπτει κάθε φορά προηγούμενα λάθη.

Εκατοντάδες κατώτερα, μεσαία, ανώτερα και ανώτατα στελέχη και δεκάδες χιλιάδες μέλη της Ε.Δ.Α. διαμαρτυρήθηκαν για την αντιλαϊκή αυτή πολιτική και αφού με τις διαμαρτυρίες τους και τα έντονα διαβήματα δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα, ξεχωρίσανε τις ευθύνες τους, δεν «πειθαρχήσανε» χαράξανε τη νέα πραγματική λαϊκή πολιτική, και με τον αγώνα τους, δώσανε στις εκλογές της 3 του Νοέμβρη και 16 του Φλεβάρη την πανηγυρική νίκη στη Δημοκρατία.

Η «σκληρή όμως ομάδα» της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ε.Δ.Α.,  τυφλή εμπρός στους κιντύνους που απειλούν τον Ελληνικό Λαό, δε θέλησε να αναγνωρίσει και να ομολογήσει την πλάνη της, δεν τόλμησε να αναμετρήσει την ευθύνη της, προσπάθησε και προσπαθεί να συγκαλύψει τα λάθη της, δε σεβάστηκε τη θέληση του Ελληνικού Λαού, εξακολούθησε με πείσμα την ίδια λαθεμένη πολιτική. Μα έκανε και κάτι χειρότερο ακόμη. Επιχείρησε πότε φανερά, πότε έμμεσα με την πολεμική της με τα δύο δημοσιογραφικά της όργανα, καθώς και μέσα στη Βουλή, να κλονίσει την εμπιστοσύνη του Λαού προς την Κυβέρνηση του Κέντρου, και να ενισχύει με την τακτική της τη νεοφασιστική  διάθεση της Ε.Ρ.Ε. Δεν αναλογίστηκε, πως με την πολιτική της αυτή έστηνε εμπόδια και έφραζε το δρόμο προς τη δημοκρατική αλλαγή. Με την αντιλαϊκή αυτή ταχτική της η «σκληρή ομάδα» της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ε.Δ.Α., έχασε την εμπιστοσύνη των μελών και στελεχών του κόμματος, και κλονίστηκε ανεπανόρθωτα στη συνείδησή τους. Έτσι η κρίση που είχε ξεσπάσει από το 1952 στην Ε.Δ.Α – «τι Πλαστήρας, τι Παπάγος» - βάθυνε επικίντυνα, η ενότητα διασπάστηκε, η Ε.Δ.Α. βαδίζει ραγδαία στην αποσύνθεση, και το ένδοξο λαϊκό κίνημα έχασε το σωστό προσανατολισμό του και αποδιοργανώνεται.

Η κατάσταση είναι κρίσιμη. Δύο μεγάλοι κίνδυνοι μας απειλούν. Ο νεοφασισμός συσπειρώνει τη δύναμή του και αδίσταχτα χρησιμοποιεί όλα τα μέσα, για να ξαναπεράσει τις φασιστικές αλυσίδες στο δουλευτή Ελληνικό Λαό. Και παράλληλα οι ιμπεριαλιστές, πότε με φανερές ή έμμεσες απειλές, πότε με ύπουλα καλοπιάσματα, μηχανοραφούν για να κρατούν στην αποικιακή σκλαβιά την ηρωική Κύπρο, και στη δουλική υποτέλεια το δουλευτή Ελληνικό Λαό.

Όλοι  όσοι νιώθουνε τον πόνο και τις λαχτάρες του Ελληνικού Λαού, όλοι οι τίμιοι αγωνιστές που στο πλευρό του αγωνίστηκαν με αυτοθυσία, χρέος έχουν να συσπειρωθούν και με φανατισμό να αγωνιστούν να φράξουνε το δρόμο στο νεοφασισμό και στον ιμπεριαλισμό. Επιταχτική λοιπόν η ανάγκη να αποκατασταθεί η ενότητα των προοδευτικών δυνάμεων, και το λαϊκό προοδευτικό κίνημα να αναδιοργανωθεί και να πάρει στο σωστό προσανατολισμό του.

Για το σκοπό αυτό το πρώτο, που πρέπει, είναι να ιδρυθεί ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Κύριο έργο της να βοηθήσει με όλη της τη δύναμη να αποκατασταθεί η ενότητα στο κόμμα και στο λαϊκό προοδευτικό κίνημα. Η Συντονιστική Επιτροπή πρέπει να απαρτιστεί από πρόσωπα δραστήρια, αφοσιωμένα στο προοδευτικό κίνημα. Με την ως τώρα αγωνιστική τους δράση πρέπει να εμπνέουν εμπιστοσύνη σε όλους για την ορθοφροσύνη τους, για την ακεραιότητα στο χαραχτήρα τους, και για την ανυστεροβουλία τους.

Μα για να πραγματοποιηθεί η ενότητα, απαραίτητο να παραμεριστούν οριστικά και χωρίς καμιά υποχώρηση, οι αιτίες που έχουνε προκαλέσει και τροφοδοτούνε τη διάσπαση. Κανένας δισταγμός. Καμιά αμφιταλάντευση. Η λαθεμένη πολιτική, που έχει επιβάλει η «σκληρή ομάδα» της Εκτελεστικής Επιτροπής πρέπει να αλλάξει, οι φορείς της να απομακρυνθούν από την ηγεσία, και να χαραχτεί, χωρίς κανένα συμβιβασμό, η νέα γενική και οργανωτική πολιτική, βασισμένη στη σημερινή πραγματικότητα, για να λυθούνε τα επιταχτικά προβλήματα, που προβάλλονται. Η Συντονιστική  λοιπόν Επιτροπή θα επιδιώξει να αποκατασταθεί η ενότητα του κόμματος με βάση τις ακόλουθες πολιτικές και οργανωτικές θέσεις. Δύσκολος ο αγώνας μα και η νίκη βέβαιη.

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ

α! Η πολιτική πρέπει να βασίζεται στη ζωντανή πραγματικότητα με τις ιδιορυθμίες, που έχει πάρει στη χώρα μας. Κάθε άλλη αντίληψη είναι αντιδιαλεχτική. Μόνο άμα μελετήσουμε τις ιδιομορφίες της σημερινής πραγματικότητας, θα μπορέσουμε να χαράξουμε το σωστό δρόμο, για να λύσουμε τα ζωτικά σημερινά προβλήματα του λαού μας. Μα με τη μελέτη αυτή θα διαπιστώσουμε ακόμη και τις δυνατότητες για την προοδευτική πορεία του λαϊκού κινήματος.

β! Η πολιτική γραμμή μα και η ταχτική, βασισμένη στη σημερινή πραγματικότητα, θα καθορίζεται υπεύθυνα από το κόμμα, και όχι σύμφωνα με τις εντολές που έρχονται απ’ έξω. Πρέπει να διακηρύξουμε,  πως η Ε.Δ.Α. είναι και πρέπει να είναι αυτόνομο προοδευτικό κόμμα, και όχι υποκατάστατο κανενός άλλου. Και μόνο άμα μείνει αυτόνομο το κόμμα, θα μπορέσει να εδραιωθεί στη σημερινή πραγματικότητα, όπως είναι διαμορφωμένη στη χώρα μας και μόνον τότε θα εκπληρώσει την ιστορική του αποστολή.

γ! Δύο είναι τα βασικά προβλήματα –ζωτικά αιτήματα και τα δύο – που προβάλλει η σημερινή πραγματικότητα, και που πρέπει να λυθούν, για να αναπνεύσει ο δουλευτής λαός, και να διεκδικήσει τα καταπατημένα δικαιώματά του.

Το πρώτο: Να φράξουμε το δρόμο στο νεοφασισμό, και να βοηθήσουμε με όλη μα τη δύναμη ν’ ανοίξει ο δρόμος για τη δημοκρατική αλλαγή.

Το δεύτερο: Να φράξουμε το δρόμο στον ιμπεριαλισμό και να βοηθήσουμε με όλη μας τη δύναμη, να λυτρωθεί ο Ελληνικός Λαός από κάθε αποικιακή και νεοαποικιακή υποτέλεια, όπου τον κρατούσε η ξενόδουλη «δεξιά».

Και επειδή το κόμμα μας μέσα στις σημερινές συνθήκες δεν μπορεί για ένα μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα να πάρει με εκλογές την εξουσία στα χέρια του – κάθε επαναστατική εξόρμηση θα χαντάκωνε κάθε προοδευτική κίνηση – δεν μπορεί λοιπόν να εφαρμόσει τη δική του εξωτερική και εσωτερική πολιτική, χρέος έχουμε να βοηθήσουμε και να ενισχύσουμε την Κυβέρνηση του Κέντρου για να ανοίξει και να πλατύνει το δρόμο προς την αστική δημοκρατία και τον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό. Χρέος λοιπόν έχουμε να ενισχύσουμε με όλη μας τη δύναμη την Κυβέρνηση στα μέτρα που παίρνει για να κλείσει το δρόμο στη φασιστική δεξιά.

Χρέος επιταχτικό έχουμε ακόμη να ενισχύσουμε την Κυβέρνηση σε κάθε βήμα της, όσο κιάν είναι μικρό, για να σπάσει η υποτέλεια. Πρέπει να καταλάβουμε, πως μέσα στις σημερινές συνθήκες ο αγώνας για να σπάσει το περιχαρακωμένο στρατόπεδο της υποτέλειας, περνάει από πολλούς δρόμους, και ο σπουδαιότερος από όλους αυτούς τους δρόμους είναι ο αγώνας για τη δημοκρατία. Όμως και το παραμικρότερο ρήγμα στο στρατόπεδο αυτό γίνεται σημαντικό. Η λύτρωση του Κυπριακού Λαού από τα νύχια του αγγλικού και αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, είναι ένα από τα στάδια του αγώνα. Χρέος μας να συμπαρασταθούμε στο πλευρό της Κυβέρνησης του Κέντρου στον αντιαποικιακό αγώνα της για την αυτοδιάθεση της Κύπρου.

Η βοήθεια και η ενίσχυση προς την Κυβέρνηση του Κέντρου πρέπει να είναι ειλικρινής και ουσιαστική και όχι επιφανειακή και αναξιόπιστη. Μόνον τότε θα γίνει ευπρόσδεχτη. Πρέπει λοιπόν να καταδικάσουμε κάθε προκλητική ενέργεια, κάθε ενίσχυση με λόγια, που ανατρέπεται από τις προκλητικές και άλλες λαθεμένες ενέργειες. Και τέτοιες ενέργειες σκηνοθετήθηκαν όχι λίγες.  Παράδειγμα: οι μαχητικές απεργιακές πορείες. Με τις προκλητικές αυτές ενέργειες, ας το καταλάβουμε καλά παίζουν οι εμπνευστές και οι εκτελεστές τους το παιχνίδι της «νεοφασιστικής δεξιάς»[i].

Η θετική ενίσχυση και βοήθεια προς την Κυβέρνηση του Κέντρου αποκλείει κάθε καλόπιστη και μερικές φορές και κακόπιστη πολεμική. Επιβάλλει όμως τη δημιουργική κριτική, με κύριο στόχο να τονώσουμε την Κυβέρνηση να προχωρεί εφαρμόζοντας το δικό της πρόγραμμα, ολοένα στην αστικοδημοκρατική αλλαγή και να αντιμετωπίζει με αποφασιστικότητα τις νεοφασιστικές και νεοαποικιακές επιθέσεις.

Το επιχείρημα που προβάλλει η «σκληρή ομάδα» της ΕΔΑ πως έτσι γίνεται το κόμμα ουραγός του Κέντρου και αντιδιαλεχτικό είναι και αντιλαϊκό. Το κόμμα μας δεν είναι φέουδο της «σκληρής ομάδας» και των υποστηριχτών της, και δεν έχουνε τα μέλη της «σκληρής ομάδας» το δικαίωμα να καθορίζουν με δογματικά και σοφιστικά επιχειρήματα την πολιτική και την ταχτική του κόμματος. Το κόμμα μας υπάρχει για το λαό, για να εξυπηρετεί τα συμφέροντά του, και πρέπει για το σκοπό αυτό, βασισμένο κάθε φορά στην Ελληνική πραγματικότητα, να είναι πρόθυμο για κάθε θυσία. Και η Ελληνική πραγματικότητα επιβάλλει σήμερα να ενισχύσουμε τίμια και αποφασιστικά την Κυβέρνηση του Κέντρου για να προασπίσουμε το δουλευτή Ελληνικό Λαό από τους δύο θανάσιμους εχθρούς, το νεοφασισμό και τον ιμπεριαλισμό. Αν δεν ακούσουμε τη φωνή της σημερινής πραγματικότητας το κόμμα μας θα εξακολουθεί από δω και πέρα να παίζει συνειδητά το ρόλο της εφεδρείας της φεουδαρχικής και νεοφασιστικής «δεξιάς».

δ! Η εξωτερική πολιτική του κόμματος πρέπει να βασίζεται  στην ειρηνική συνύπαρξη. Αυτή είναι το κύριο αίτημα μέσα στη σημερινή πραγματικότητα. Για το σκοπό αυτό χρειάζεται να ενωθούν όλες οι προοδευτικές δυνάμεις της χώρας μας στο στρατόπεδο της παγκόσμιας ειρήνης. Η Ε.Δ.Α. θα κρατάει σταθερά τη σημαία της ειρήνης και της ειρηνικής συνύπαρξης. Προσοχή όμως να μη μονοπωλήσουμε τον αγώνα για την ειρήνη. Δίνουμε έτσι λαβή στους ψυχροπολεμικούς να μηχανοραφούν εναντίον της ειρηνικής συνύπαρξης. Εδώ πρέπει και ένα άλλο ακόμη σπουδαίο ζήτημα να ξεκαθαρίσουμε: τη σχέση ανάμεσα στον εθνισμό και το διεθνισμό. Και πρώτα πρέπει να δηλώσουμε καθαρά, πως άμα λέμε «εθνισμός» αποκλείουμε κάθε σωβινιστική – «εθνικιστική» - τάση, κάθε μεγαλοϊδεάτικη ροπή. Το κόμμα μας εκφράζει τα συμφέροντα του δουλευτή Ελληνικού Λαού, και γι αυτά αγωνίζεται. Και γι αυτό είναι κόμμα «εθνικό». Μα μέσα στη σημερινή ταξική κοινωνία μόνο τα αριστερά κόμματα αγωνίζονται με συνέπεια για τα συμφέροντα του λαού τους το καθένα. Και το κόμμα μας έχει διακηρύξει πως είναι αριστερό. Ανήκει στην αριστερή παράταξη και πρέπει να βρίσκεται σε εγκάρδια σχέση με όλα τα αριστερά κόμματα, σ’ όλες τις χώρες, γιατί με την αμοιβαία συνεργασία, αλληλοβοήθεια και αλληλοϋποστήριξη – με το «διεθνισμό» λοιπόν – μπορούν θετικότερα και αποτελεσματικότερα να προασπίζουνε τα συμφέροντα των λαών.

Προσοχή όμως να μην υποτάξουμε μέσα στη διεθνική αυτή συνεργασία, τον εθνισμό – τα συμφέροντα δηλαδή του Ελληνικού λαού- σε κανένα από τα μεγάλα αριστερά κόμματα όσο κι αν μας είναι αγαπητό. Δεν πρέπει να γίνουμε δορυφόρος κανενός. Η πολιτική αυτή είναι λαθεμένη και προκαλεί δικαιολογημένα έντονες αντιδράσεις. Η σωστή πολιτική είναι, το κόμμα μας, η Ε.Δ.Α. να συμβαδίζει μαζί με όλα τα αριστερά κόμματα μέσα στο παγκόσμιο λαϊκοδημοκρατικό προοδευτικό κίνημα, χωρίς να χάσει ούτε μια στιγμή την ισότιμη αυτονομία του. Τη σωστή τούτη πολιτική την εφαρμόζει με απόλυτη συνέπεια το αριστερό κόμμα ΑΚΕΛ της Κύπρου. Όχι λοιπόν υποτέλεια από τα αριστερά.

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ

α! Για να προχωρήσει στο σωστό δρόμο και να προοδέψει το λαϊκό κίνημα, απαραίτητο είναι να οργανωθεί επάνω σε γερή βάση ο ιδεολογικός εξοπλισμός των μελών και στελεχών της Ε.Δ.Α., γα να μπορούν να αναλάβουν τον ιδεολογικό διαφωτισμό του λαού. Και είναι, αλήθεια, τόσο ελαττωματικός ο ιδεολογικός εξοπλισμός και τόσο καθυστερημένος ο ιδεολογικός διαφωτισμός. Και είναι μεγάλη η ευθύνη της Εκτελεστικής Επιτροπής για την καθυστέρηση αυτή. Αφήνει τον εαυτό της να παρασύρεται από τη «σκληρή ομάδας» της. Τα μέτρα, που παίρνονται είναι σπασμωδικά, πολλές φορές αλληλοαναιρούνται και μένουν ατελεσφόρητα, και η καθοδήγηση από ανίκανα και ακατάλληλα στελέχη φέρνει συχνά τη σφραγίδα του «δογματισμού».

Μα ο δογματισμός είναι ο πιο θανάσιμος εχθρός στο διαλεχτικό αντίκρυσμα της ζωής και της κοινωνίας. Η «σκληρή ομάδα» της Εκτελεστικής Επιτροπής περιχαρακωμένη μέσα στο φρούριο του δογματισμού, δεν είναι σε θέση να παρακολουθήσει τη σημερινή πραγματικότητα και τα ζωτικά προβλήματα που προβάλλονται. Πιπιλίζει ορισμένους, αποστεωμένους πια χαραχτηρισμούς, προσπαθεί να διαβάλει και να κατασπιλώσει κάθε άλλη αντίληψη, παρεμποδίζει κάθε συζήτηση από τις στήλες των δημοσιογραφικών οργάνων της, πυκνώνει τη θολούρα,  και φράζει το δρόμο στο προοδευτικό λαϊκό κίνημα, γιατί με την πολιτική της αυτή βαθαίνει ολοένα η διάσπαση στον ιδεολογικό αγώνα.

β! Για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η σημερινή πραγματικότητα και προπάντων ο νεοφασιστικός και ιμπεριαλιστικός κίντυνος απαραίτητη είναι η ισότιμη ενότητα όλων των προοδευτικών δυνάμεων, χωρίς καμιά υστεροβουλία, χωρίς καμιά προσπάθεια να υποταγούν οι προοδευτικές δυνάμεις στην κυριαρχία ή και στην καθοδήγηση ενός κόμματος. Βέβαια η Εκτελεστική Επιτροπή της Ε.Δ.Α. έχει πολλές φορές διακηρύξει πως επιδιώκει την ενότητα αυτή. Η ως τώρα όμως πείρα έχει δείξει, πως οι προτάσεις για συνεργασία δεν εμπνέουν εμπιστοσύνη, γιατί η περιχαρακωμένη στο δογματισμό «σκληρή ομάδα» λίγο πολύ δεν αποβλέπει στην ισότιμη ενότητα. Η πολιτική μας πρέπει να είναι : ισότιμη ενότητα όλων των προοδευτικών δυνάμεων, χωρίς ούτε φανερή, ούτε έμμεση μονοκρατορία ενός κόμματος, όσο κιάν είναι ισχυρότερο.

γ! Το σημερινό οργανωτικό σχήμα της ΕΔΑ, χωρίς φυσικά την υπόλογη  ηγεσία, μπορεί να αποτελέσει τα πλαίσια και για την ενότητα των μελών και στελεχών του κόμματος, και για την αναδιοργάνωσή του. Βασική όμως υποχρέωση είναι να λειτουργήσει πραγματικά η τόσο καταπονημένη μέσα στο κόμμα μας δημοκρατία. Κρίσιμη είναι, όπως τονίσαμε, η κατάσταση στο κόμμα. Και μια από τις σπουδαιότερες αιτίες, είναι η αντιδημοκρατική λειτουργία του. Θλιβερές οι συνέπειες για το λαϊκό προοδευτικό κίνημα, γιατί και η πολιτική και η ταχτική του κόμματος επηρεάζονται συχνά από τις προσωπικές φιλοδοξίες και τις τυχοδιωχτικές επιδιώξεις, με άμεσο αποτέλεσμα να έχει καταλυθεί η ιεράρχηση  και η ανάδειξη των άξιων.

Για να λειτουργήσει μέσα στο κόμμα μας ουσιαστικά και χωρίς δογματισμούς – και όχι επιφανειακά, ούτε σκηνοθετημένη – η δημοκρατία, απαραίτητα είναι τα ακόλουθα μέτρα:

1. Να μην παίρνεται καμιά σοβαρή απόφαση, χωρίς πρώτα να συζητηθεί ουσιαστικά και να εγκριθεί ελεύθερα από τις οργανώσεις του κόμματος και τα μέλη, που τις απαρτίζουνε. Η από τα πάνω γνωστοποίηση – η περίφημη παπαγαλίστικη ανάλυση  - και επιβολή πρέπει να απαγορευθεί. Αληθινή δημοκρατία λειτουργεί, μόνον άμα η συζήτηση είναι ουσιαστική και βγαίνει το πόρισμα, χωρίς καμιά εντολή και χωρίς καμιά επιβολή από το γραμματέα της οργάνωσης.

2.  Η διοίκηση του κόμματος από τη βάση ως την κορυφή πρέπει να είναι συλλογική. Μόνον έτσι καλλιεργείται η πρωτοβουλία, μα και η συναίστηση της ευθύνης σε όλες τις οργανώσεις και τα μέλη τους. Η αντίληψη που έχει καλλιεργηθεί πως τα ανώτατα ηγετικά στελέχη – η «σκληρή ομάδα» και τα όργανά της που έχει φαινομενικά με εκλογές, στην πραγματικότητα όμως απολυταρχικά επιβάλλει στις διάφορες οργανώσεις και επιτροπές – η αντίληψη λοιπόν πως τα ανώτατα ηγετικά στελέχη και τα όργανά τους είναι «αλάθητα» και μόνο η γνώμη τους είναι  σωστή, σα να είναι άνωθεν εμπνευσμένη, η αντίληψη αυτή, πρέπει να χτυπηθεί κατακέφαλα. Η αντιδραστική και απολιθωμένη πια αντίληψη, πως ο γενικός γραμματέας του κόμματος και οι διορισμένοι με πλασματικές εκλογές γραμματείς των οργανώσεων είναι «αλάθητοι» είναι ακόμη μια από τις σοβαρότερες αιτίες για το ιδεολογικό ξεχαρβάλωμα του κόμματος και για την ιδεολογική θολούρα μέσα στα μέλη και τα στελέχη του κόμματος.

3. Αδύνατο όμως να χτυπηθεί το «αλάθητο» και η από πάνω επιβολή, χωρίς να λειτουργήσει ανεμπόδιστα η ελευθερία στη σκέψη, στη γνώμη, και στη συζήτηση, και να αναγνωριστεί το σωστό πόρισμα από τη συζήτηση, έστω κιάν δεν είναι σύμφωνο με τη γνώμη του γραμματέα της οργάνωσης ή του καθοδηγητικού οργάνου. Μόνον έτσι καλλιεργείται η πρωτοβουλία και γκρεμίζονται τα εμπόδια για την ουσιαστική λειτουργία της δημοκρατίας. Και μόνον τότε θα χτυπηθεί η «προσωποεπιβολή» - (αυτός ο όρος είναι σωστός και όχι ο όρος «προσωπολατρεία» γιατί προσωπική αχτινοβολία θα υπάρχει πάντα από τις άξιες προσωπικότητες) που επικρατεί σήμερα στη λειτουργία του κόμματος. Όποιος μέσα στο κόμμα έχει τη δική του γνώμη και την υποστηρίζει με όλη την αγνότητα του μυαλού και της καρδιάς του, και δεν εννοεί να υποταχτεί στην προσωποεπιβολή της «σκληρής ομάδας» αυτός σιγά –σιγά παραμερίζεται, αχρηστεύεται, και αν εξακολουθεί να υποστηρίζει τη σωστή γνώμη του, αποδιώχνεται και συχνά με διάφορους υπαινιγμούς κατασπιλώνεται!.

4.  Για να κατοχυρώσει σήμερα το «αλάθητο» και να συγκρατήσει τη συθέμελα κλονισμένη μέσα στο παγκόσμιο προοδευτικό κίνημα «προσωποεπιβολή» προβάλλει η «σκληρή ομάδα» της ΕΔΑ την «πειθαρχία» στο κόμμα, στην ουσία όμως την πειθαρχία στις αποφάσεις της και στις πλασματικές εισηγήσεις της  στις διάφορες οργανώσεις.

Μα πρώτα οι αποφάσεις αυτές δεν είναι αποφάσεις του κόμματος και των οργανώσεων ελεύθερα και συνειδητά παρμένες. Η «κομματική» πειθαρχία που προβάλλει για ασπίδα της η «σκληρή ομάδα» είναι δουλική υποταγή στην «αλάθητη» απολυταρχία της. Πειθαρχία στη λαθεμένη πολιτική, που βάζει σε κίνντυνο τα συμφέροντα του λαού, καταντάει εγκληματική. Η Κομματική πειθαρχία δεν είναι τυφλή υποταγή στις αποφάσεις του αφέντη. Τα μέλη και τα στελέχη κάθε προοδευτικού κόμματος, ακόμη και του πιο αριστερού, χρέος έχουν να πειθαρχούν μόνο στις αποφάσεις εκείνες, που προάγουν τα συμφέροντα του δουλευτή λαού και ανοίγουν το δρόμο για να λυθούν τα προβλήματά του. Η «σκληρή ομάδα» της ΕΔΑ πρέπει να καταλάβει πια, πως το κόμμα υπάρχει για το λαό, και όχι ο λαός για το κόμμα και τους αυτοδιορισμένους ηγήτορές του. «Το χρέος μας γράφει κάπου ο Λένιν  … και αν δεν το κάνουμε για έναν οποιονδήποτε λόγο, ή από κομματική πειθαρχία, θ’ αξίζαμε να χαραχτηριστούμε όλοι μας προδότες του εργατικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος».

5. Ζωτική είναι η ανάγκη να ανανεώνεται η διοίκηση του κόμματος και των οργανώσεών του και να προωθούνται στελέχη. Η προώθηση όμως πρέπει να γίνεται γνήσια δημοκρατικά και με κριτήριο την «αξία». Ο  άμεσος ή έμμεσος με πλασματικές εκλογές διορισμός από τα πάνω, όπως κατά κανόνα γίνεται σήμερα, με κριτήριο την υποταγή, είναι απαράδεχτος. Τελματώνει το κόμμα αχρηστεύει τις δυνάμεις του και εδραιώνει την απολυταρχία.

6. Απαράδεχτο είναι επίσης να μη χρησιμοποιούνται «κατ΄ αξίαν» τα πνευματικά στελέχη και να υποτιμάται η συμβολή τους και στη διοίκηση και στην εκπροσώπηση του κόμματος, και στο ιδεολογικό φωτισμό των μελών του κόμματος και γενικά του λαού.

Η «σκληρή ομάδα» της Εκτελεστικής Επιτροπής έχει παραμερίσει όλα τα πνευματικά στελέχη, που η προσωπικότητά τους και η αγωνιστική τους δράση αχτινοβολεί. Φοβάται να μη επισκιαστεί και ξεπέσει στην εκτίμηση. Και δε διστάζει να αμαυρώνει και να κατασπιλώνει ακόμη όσα πνευματικά στελέχη δεν πειθαρχούνε τυφλά στη λαθεμένη πολιτική, που εφαρμόζει και δεν εκτελούνε δουλικά τις εντολές της.

Δύο ειδών πνευματικά στελέχη χρησιμοποιεί. Νέους καλλιτέχνες και επιστήμονες, που υπόσχονται πολλά,  δεν έχουν όμως ακόμη παρουσιάσει δημιουργικό και αναγνωρισμένο  έργο, και για αντάλλαγμα ζητάει να εκτελούνε τις εντολές της. Ταυτόχρονα όμως καλλιεργεί άμεσα ή έμμεσα την εγωιστική φιλοδοξία τους, και σιωπηλά εγκρίνει ενέργειές τους που σκοπό έχουν να υποτιμηθούν προσωπικότητες αναγνωρισμένες για το δημιουργικό πνευματικό τους έργο και για την αγωνιστική τους δράση.

Παράλληλα χρησιμοποιεί και λιγοστά άξια πνευματικά στελέχη τους δίνει μάλιστα και το προβάδισμα. Τα χρησιμοποιεί όμως για να καλύπτεται πίσω τους και να κυριαρχεί. Τα άξια αυτά πνευματικά στελέχη έχουν από χρόνια τώρα καταντήσει διακοσμητικά στοιχεία. Η δικαιοδοσία τους είναι πλασματική.

7. Για να χτυπηθεί η προσωποεπιβολή και η απολυταρχία, για να ξεριζωθεί ο παραγοντισμός και ο τυχοδιωχτικός, ζωτική είναι η ανάγκη να παρθούνε και τα ακόλουθα δύο οργανωτικά μέτρα.

Πρώτο Όλα τα υπεύθυνα στελέχη από τη βάση ως την κορυφή υποχρεωτικά πρέπει να λογοδοτούν. Η «αυτοκριτική» δεν επιτρέπεται πια να είναι το γνωστό «επίπλαστο αναμάσημα» ή απλό συγχωροχάρτι, όπως γίνεται ως σήμερα. Η τέτια αυτοκριτική εξευτελίζει τον υπεύθυνο και πνίγει το συναίστημα της ευθύνης. Οι υπεύθυνοι για λάθη, που έβλαψαν τη λειτουργία του κόμματος, παρ’ όλη την αυτοκριτική τους, πρέπει να τιμωρούνται. Και οι υπεύθυνοι για τη λαθεμένη πολιτική που έβλαψε το λαϊκό προοδευτικό λαϊκό κίνημα, πρέπει να καθαιρούνται όταν δεν συναιστάνονται την υποχρέωσή τους να παραιτηθούνε.

Δεύτερο Απαραίτητο, νομίζουμε, είναι να περιοριστεί χρονικά η επαγγελματοποίηση των στελεχών. Τα επαγγελματικά στελέχη και προπάντων τα ανώτατα και τα βουλευτικά αγκιστρώνονται  στο αξίωμά τους και το θεωρούνε προνόμιό τους. Η επαγγελματοποίηση διαφθείρει τα στελέχη. Καλλιεργεί την προσωπική φιλοδοξία τους και τα ωθεί στον παραγοντισμό και όχι σπάνια σε ύποπτες ανέντιμες ενέργειες. Είναι απαράδεχτο να δημιουργούνται «προνομιούχοι».

Η Συντονιστική Επιτροπή πρέπει να ενεργήσει δραστήρια με βάση τις παραπάνω πολιτικές και οργανωτικές θέσεις για την ενότητα του κόμματος και του λαϊκού προοδευτικού κινήματος. Κάθε αργοπορία βλαβερή, κάθε αναβολή επικίντυνη.

---

[i] Χαραχτηριστικό και άξιοπρόσεχτο είναι το σχόλιο της «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ» της 2 του Δεκέμβρη 1964, και προπάντων το κύριο άρθρο της «Οι βρυκόλακες» της 6^ης  του Δεκέμβρη 1964.

Γράφει: «… Πίσω από τας μεγαλοστόμους διακηρύξεις περί δημοκρατίας, περί «συμφιλιώσεως» η ηγεσία της άκρας αριστεράς παραμένει ανίκανος να αφομοιώσει τα πικρά διδάγματα …. πιπιλίζει τα συνθήματα αυτά ακαταπαύστως, της είναι (όμως) αδύνατον να προσαρμόσει τας πράξεις της και να λησμονήση την απαίσιαν νοοτροπίαν της…. Αι μέθοδοι της προκλητικότητος, … της τεχνητής υπερδιεγέρσεως των οπαδών, οι αδικαιολόγητες κινητοποιήσεις, οι περιττές πορείες… τους έχουν γίνει («της σκληρής ομάδας της Ε.Δ.Α.0 δευτέρα φύσις».