ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Άρθρο του Κ. Δ. ΣΩΤΗΡΙΟΥ

Δημοσιεύθηκε στη στήλη «Διακηρύξεις και πραγματικότητα»

Της εφημερίδας «Αυγή» στις 12 Δεκεμβρίου 1954

Σκληρά αγωνίστηκε ο άνθρωπος ν’ ανοίξη τον δρόμο στην πρόοδο. Σκληρά αγωνίζεται να λυτρωθή από την πολύπλευρη  σκλαβιά. Ποτάμι χύσανε το αίμα τους οι λαοί, για να καταχτήσουνε τα δικαιώματά τους. Και σήμερα, που μας καλεί ο Οργανισμός των Ενωμένων Εθνών, να εορτάσουμε την ημέρα «των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», κλίνουμε όλοι ευλαβικά το κεφάλι μας μπροστά στις ηρωικές μορφές, που ενσάρκωσαν τους πόθους και τις λαχτάρες των λαών και πάλεψαν με αυτοθυσία σ’ όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, στους απελευθερωτικούς και κοινωνικούς αγώνες, στη φιλοσοφία, στην επιστήμη και στην τέχνη, για να θεμελιώσουνε τα δικαιώματα του ανθρώπου και να υψώσουνε περήφανα τη σημαία του ανθρωπισμού. Πλημμυρίζει η καρδιά μας  ευγνωμοσύνη  και σεβασμό μπροστά στις ηρωικές αυτές μορφές, και συνειδητοποιείται η υποχρέωσή μας να υπερασπίσουμε τα δικαιώματα του ανθρώπου και να βαδίσουμε θαρραλέα για να καταχτήσουμε και τα απαράγραφτα αυτά δικαιώματα, που δεν έχουν ακόμη αναγνωριστεί.

Στην πορεία της ανθρώπινης ιστορίας, στις προοδευτικές δυνάμεις, που σπάνε τους φραγμούς και ανοίγουνε τον δρόμο για την ευτυχία του ανθρώπου επάνω στη γη αντιπαρατάσσονται και αντιπαλαίουν οι σκοτεινές δυνάμεις με όλα τα μέσα, με τις απατηλές υποσχέσεις και τα παραπλανητικά συνθήματα, με την συκοφαντία και την ψευτιά, και συχνά με την τρομοκρατία, την φωτιά και το σίδερο, για να φράξουνε τον δρόμο και να καταπατήσουνε τα δικαιώματα του ανθρώπου. Σκληρός ο αγώνας.

*

Στην παγκόσμια διακήρυξή του ο Οργανισμός των Ενωμένων Εθνών αναγνωρίζει, πως όλοι οι άνθρωποι, χωρίς καμμιά διάκριση, ανεξάρτητα από τη φυλή που ανήκουν και την γλώσσα που μιλάνε, ανεξάρτητα από την εθνική και κοινωνική καταγωγή τους γεννιούνται «ελεύθεροι και ίσοι ως προς τα δικαιώματά τους» (άρθρο 1 και 2) και τονίζει, πως κανένας δεν επιτρέπεται «να κρατήται έν δουλεία ή υποτελεία» (άρθρο 4). Και όμως η επίσημη αυτή αναγνώριση ποδοπατείται και το δικαίωμα  «της αυτοδιαθέσεως των λαών» παραβιάζεται ασύστολα. Τόσοι αποικιακοί λαοί εξακολουθούν να «κρατούνται δούλοι», οι απελευθερωτικοί τους πόλεμοι αντικρύζονται  με τα πιο βάρβαρα μέτρα, στην Ινδοκίνα ποτάμι χύθηκε το αίμα, σε άλλες υπόδουλες χώρες εξοντώνονται οι πληθυσμοί, που αγωνίζονται να καταχτήσουνε τα δικαιώματα, που πανηγυρικά αναγνωρίζει η «παγκόσμια Διακήρυξη»,  η Κύπρος μένει δούλη και της αρνούνται το δικαίωμα να ενωθεί με την μητέρα της την Ελλάδα. Και παράλληλα άλλοι λαοί, που κατάχτησαν την ελευθερία τους, γίνονται μισοαποικιακοί και εξαρτημένοι, βλέπουν να μειώνεται η αυτοτέλεια και η ανεξαρτησία τους και στενάζουνε στην οικονομική σκλαβιά.

Ο Οργανισμός των Ενωμένων Εθνών κηρύττει, πως κανένας δεν επιτρέπεται να «υποβάλλεται εις βασάνους ή μεταχειρίσεις απανθρώπους ή εξευτελιστικάς» (άρθρο 5) και τονίζει, πως κανένας δεν μπορεί «να συλληφθή αυθαιρέτως, να κρατηθή ή να εξορισθή» (άρθρο 9) . Και όμως και το δικαίωμα τούτο παραβιάζεται. Χιλιάδες άνθρωποι ιδιαίτερα στις αποικιακές χώρες πιάνονται, φυλακίζονται, βασανίζονται, εξορίζονται. Ανατριχιαστική είναι η Βρετανική τρομοκρατία στην Κένυα, όπως φαίνεται από την έκθεση, που έκανε στη Βουλή ο Βρετανός Υπουργός των Αποικιών. Και σε μας εδώ, ενώ ο Ελληνικός λαός ζητάει τη γενική αμνηστία, εξακολουθούν να σαπίζουνε στις φυλακές χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι και χιλιάδες άλλοι να σιγοπεθαίνουνε στα ξερονήσια της εξορίας.

Και ενώ στην «Παγκόσμια Διακήρυξη» αναγνωρίζεται σε κάθε άνθρωπο «το δικαίωμα της ελευθερίας της σκέψεως και της συνειδήσεως» (άρθρο 18) και το  «δικαίωμα  της ελευθερίας της γνώμης» και απαγορεύεται να «παρενοχλήται δια τας γνώμας του» (άρθρο 19), μαίνεται ο μακαρθισμός , τα προοδευτικά βιβλία απαγορεύονται και κατάσχονται, οι συγγραφείς ακόμη και οι εκδότες δικάζονται και εξορίζονται, η ελευθερία στη σκέψη και στη συνείδηση παραβιάζεται, οι πολίτες παρενοχλούνται για τις γνώμες τους. Και φτάσαμε στην χώρα μας να μη μπορούμε ούτε να κινηθούμε, χωρίς τα γνωστά «πιστοποιητικά» για τα φρονήματα.

Ο Οργανισμός των Ενωμένων Εθνών αναγνωρίζει, πως κάθε άνθρωπος έχει «το δικαίωμα της εργασίας» και το δικαίωμα να ζή σε βιοτικό επίπεδο «ικανόν να εξασφαλίση την υγείαν και την ευημερίαν αυτού και της οικογενείας του» (άρθρο 23 και 25). Και όμως η ανεργία φουντώνει σ’ όλες τις καπιταλιστικές και τις εξαρτημένες χώρες και οι λαοί, και ανάμεσά τους και ο Ελληνικός λαός, βυθίζονται στην εξαθλίωση με την άγρια και απάνθρωπη εκμετάλλευση, με τα μεροκάματα της πείνας και τους εξευτελιστικούς μισθούς. Και κλαίει η ψυχή κάθε αληθινού ανθρώπου μπροστά στη δυστυχία. Χιλιάδες τα πεινασμένα και άρρωστα παιδιά. Χιλιάδες τα τρυφερά βλαστάρια που αδικοθερίζονται.

Και ενώ στην «παγκόσμια Διακήρυξη» αναγνωρίζεται σε κάθε άνθρωπο το δικαίωμα της «εκπαιδεύσεως» και τονίζεται, πως  «η προσέλευσις εις τας ανωτέρας σπουδάς πρέπει να είναι προσιτή εν πλήρει ισότητι, εις πάντας με βάσιν την αξίαν τους»(άρθρο 26), οι λαοί βυθίζονται στο πνευματικό σκοτάδι, για να μη σηκώσουνε ψηλά το κεφάλι, ο αναλφαβητισμός στους αποικιακούς λαούς ξεπερνάει το 80% και συχνά φτάνει ως τα 98% -σε μας ξεπερνάει το 43% - η αγραμματοσύνη θεριεύει και η παιδεία έχει κλείσει τις πόρτες για τα παιδιά του λαού και έχει καταντήσει προνόμιο των λίγων.

Οι σκοτεινές δυνάμεις λυσσομανάνε. Θέλουνε να αντικόψουνε την πρόοδο και να πισωστρέψουνε τον τροχό της ιστορίας. Οι δημοκρατικές ελευθερίες παραβιάζονται, τα ανθρώπινα δικαιώματα στην πραγματικότητα καταπατούνται, οι πολεμοκάπηλοι απειλούν να καταστρέψουνε τον πολιτισμό και να βυθίσουνε τον άνθρωπο στην βαρβαρότητα. Στην μάχη αυτή ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, ανάμεσα στην πρόοδο και την αντίδραση, θα νικήση το φως και η πρόοδος. Και όσο μεγάλες κι’ αν είναι οι θυσίες, θα κατοχυρωθούνε και θα ολοκληρωθούνε τα δικαιώματα του ανθρώπου. Η σημαία της ειρήνης και της συνεργασίας των λαών, αδελφωμένη με τη σημαία του γνήσιου ανθρωπισμού θα κυμματίζη και στη χώρα μας περήφανα, και ο άνθρωπος θα χτίση την ευτυχία του επάνω στη γη.