ΤΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΜΕ ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ

ΤΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΜΕ ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ

«Θησαυρός»- «Ρομάντσο»

Άρθρο του Κ.Δ. ΣΩΤΗΡΙΟΥ

Δημοσιεύθηκε στη στήλη « Τι δίνουν στον κόσμο να διαβάσει»

   της εφημερίδας «Αυγή» σε δύο μέρη  στις 28 Σεπτεμβρίου 1952 το πρώτο                          

  και στις 12 Οκτωβρίου 1952 το δεύτερο. 

Απόκομμα  της εφημερίδας σε pdf: ΤΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΜΕ ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ

Δε διαφέρουν σε τίποτα τα δύο τούτα περιοδικά. Περίπου το ίδιο περιεχόμενο. Από τις ίδιες πηγές το αντλούν. Την ίδια γραμμή ακολουθούν. Τους ίδιους σκοπούς επιδιώκουν.

Πάνω από 120 χιλιάδες τεύχη πουλάει ο «Θησαυρός» κάθε εβδομάδα. Kάπως λιγότερα, μου λένε, το «Ρομάντσο», μα κι’ αυτό έχει πολύ πλατειά κυκλοφορία. Θησαυρίζουν οι εκδότες τους. Και το φτηνό πολυσέλιδο εμπόρευμά τους ακατάλληλο και πολλές φορές βλαβερό για την ψυχική και ηθική υγεία των αναγνωστών.

Γιατί τα δύο αυτά περιοδικά και άλλα παρόμοια και χειρότερά τους έχουν πλατειά κυκλοφορία; Γιατί τα αγοράζουν και τα διαβάζουν ; Τι επιδιώκουν τα περιοδικά αυτά και ποια επίδραση ασκούν;

ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥΣ   

Το περιεχόμενό τους είναι πολυποίκιλο. Μπορούμε να το ξεχωρίσουμε σε πέντε κατηγορίες.

Πρώτη κατηγορία: Μυθιστορήματα σε συνέχειες και μονοσέλιδα διηγήματα. Τέσσερα μυθιστορήματα σε κάθε τεύχος. Το ένα αισθηματικό και το άλλο ψευτορομαντικό. Το άλλο «ιστορικόν» γεμάτο περιπέτειες, που ξετυλίγονται  « μέσα σε ατμόσφαιρα μηχανορραφιών, εγκλημάτων και τρόμου». Το τρίτο συγκλονιστικό, με «φλογερούς έρωτες και βίαια πάθη» πού συχνά ωθούν στο έγκλημα. Και το τέταρτο, συναρπαστικό «αστυνομικό μυθιστόρημα», όπως «Η κοπέλα  με το κομμένο κεφάλι», «Η συμμορία του κίτρινου δαχτυλιδιού».

Δίπλα  στα μυθιστορήματα, δέκα περίπου σύντομα διηγήματα «πρωτότυπα κα μικρά αριστουργήματα»(!!) όπως τα ρεκλαμάρουν. Τρία είναι τα πιο συνηθισμένα θέματά τους: Ο «φλογερός έρωτας», η ερωτική σύγκρουση, η ερωτική πονηρία και απιστία είναι το πρώτο θέμα, οι περιπέτειες το δεύτερο και το έγκλημα το τρίτο θέμα. Παράλληλα δημοσιεύονται και διηγήματα, που με αριστοτεχνικό τρόπο προπαγανδίζουν αντιεπιστημονικές και μυστικιστικές θεωρίες, για να κλονίσουν την εμπιστοσύνη στην επιστήμη και να πυκνώσουν την ομίχλη γύρω από τον αναγνώστη.

Δεύτερη κατηγορία:  Σατυρικά αναγνώσματα σατυρικοί στίχοι και γελοιογραφίες. Μερικά  από τα σατυρικά κομμάτια καταπιάνονται με ορισμένα επιφανειακά θέματα από την καθημερινή ζωή και παρουσιάζουν  κάποιους χοντροκομμένους τις περισσότερες φορές τύπους, που προκαλούν λίγο πολύ το γέλιο. Πολλά όμως σατυρικά και προπάντων πολλές γελοιογραφίες σού γεννούν, θα έλεγα, την αηδία και την αγανάκτηση για την ξετσιπωσιά τους.

Τρία είναι κι’ εδώ τα πιο συνηθισμένα  θέματα: Η πολύμορφα προκλητική σεξουαλικότητα, με πρόστυχα πολλές φορές και μάγκικα υπονοούμενα, είναι το πρώτο, το πιο αγαπημένο θέμα, το πιοτό και το μεθύσι με τα διάφορα επακόλουθα και το «Σύλλογο Βαρελοφρόνων» είναι το δεύτερο  θέμα, και οι συζυγικές σκηνές το τρίτο.

Τρίτη κατηγορία:  Παράλληλα με τα δράματα, τις ψευτορομαντικές περιπέτειες, τα βίαια πάθη και τα εγκλήματα και  δίπλα στα σατυρίσματα και τις γυμνές, υπάρχουν και οι σελίδες με τα ιστορικά, γεωγραφικά και  «επιστημονικά» θέματα και κοντά τους και άλλα διάφορα «Νέα και Περίεργα».

Αν εξαιρέσουμε μερικές πραχτικές συμβουλές, συζητήσιμες κι’ αυτές σχετικά με την αξία τους, τα περισσότερα από τα άλλα «επιστημονικά» θέματα είναι προχειρογραμμένες και προχειρομεταφρασμένες επιφανειακές πληροφορίες , που μπουκώνουν τον αναγνώστη με αμφισβητήσιμες γνώσεις και ικανοποιούν λίγο πολύ την ατροφική και παραστρατημένη περιέργειά του. Σημειώνω έτσι πρόχειρα μερικά από τα θέματα αυτά: «Δύο άνθρωποι τυφλοί στα χρώματα», «Η εγχείρησις της σκωληκοειδίτιδος», « Ο ρόλος  του θείου ( του θειαφιού) στον οργανισμό μας» κ.λ.π.

Εκτός απ’ αυτά, βρίσκει κανείς σε κάθε τεύχος και μερικά άλλα θέματα που την πρώτη στιγμή φαίνονται επιστημονικά. Μα λίγο αν προσέξουμε, θα ιδούμε πως διαλαλούν ορισμένες έρευνες στην Αμερική (που αλλού;) και πως ο πραγματικός σκοπός είναι να εξυψώσουν στα μάτια μας την πολύπλευρη δύναμη της Αμερικής και να διαφημίσουν ορισμένα Αμερικάνικα προϊόντα και προπάντων φάρμακα.

Δίπλα στα «επιστημονικά» θέματα και κάμποσα «Νέα και περίεργα» που φουσκώνουν με τον κούφιο αέρα τους το εγκυκλοπαιδικό πασάλειμμα. Να μερικά από το 498 τεύχος του «Ρομάντσου» και το 716 του «Θησαυρού» . «Ταξίδι στον Άρη», « Η ηλικία του Ναι» (αμερικάνικη στατιστική για το σε ποια ηλικία παντρεύονται στην Αμερική) , « Ο πόλεμος των Ρούζ» , «Η  νωθρή ζωή της Κούβας» , «Οδηγός των λουομένων του 1850»,  «Οι λούστροι στην Αμερική» (που ζούνε ζωή ευτυχισμένη)  και οι «Επιστολές» που γράφουν  στην Ιουλιέττα του Ρωμαίου, οι απαρηγόρητες και απογοητευμένες στον έρωτα.

Τέταρτη κατηγορία: Σελίδες για τη γυναίκα και το παιδί.  Σελίδες όπου οι «στάρ» του αμερικάνικου προπάντων κινηματογράφου μας δείχνουν σε διάφορες στάσεις τις σωματικές  ομορφιές τους και μας μιλούν για τη ζωή τους , για τις περιπέτειές τους, για τους γάμους,  και τα διαζύγια τους. Σελίδες για τη γυναικεία μόδα, σελίδες για τους «καλούς τρόπους» , για το πώς να δέχονται οι οικοδέσποινες και  να κάνουν τις επισκέψεις τους . Σελίδες  για τη γυναικεία καλλονή – για την «επιστήμη του μακιγιάζ» , για τα «Ινστιτούτα καλλονής» , όπου οι άσχημες γίνονται όμορφες, για το πώς θα γιατρέψουν και πως θα αποκρύψουν οι γυναίκες τα «εφτά θανάσιμα» σωματικά ελαττώματά τους ( τη «χοντρή κοιλιά», τη «μεγάλη περιφέρεια», τη «κυρτή ράχη» , «το υπερβολικό πάχος των μηρών» κτλ).

Και  για να συμπληρωθεί η  «οικογενειακή μόρφωση», να και η σελίδα του παιδιού, με το αντιπαιδαγωγικό σε κάθε τεύχος παραμυθάκι.

Πέμπτη κατηγορία:  Ανέκδοτα, άνοστα και χωρίς ουσία τα περισσότερα, σκορπισμένα εδώ κι’ εκεί, σταυρόλεξα και πνευματικές ασκήσεις, για να περνάει η ώρα σ’ όσους πλήττουν και δεν έχουν ούτε τι άλλο να κάνουν, ούτε τι να σκεφτούν.

Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥΣ

Αν ρωτήσουμε γιατί τα δύο αυτά περιοδικά και τα παρόμοιά τους προσφέρουν τέτοια τροφή στους αναγνώστες τους, θα μας απαντήσουν οι εκδότες τους: Σκληρή  και κουραστική είναι η σημερινή ζωή. Πολλές οι φροντίδες , μεγάλα τα βάσανα. Ο κόσμος δεν έχει ούτε την όρεξη, ούτε και τη μόρφωση να διαβάσει  «σοβαρά» πράματα. Ο κόσμος θέλει κάτι το ανάλαφρο, θέλει να ξεσκάσει, να γελάσει, να χαρεί. Αυτή την ανάγκη του προσπαθούμε να ικανοποιήσουμε και παράλληλα μορφώνουμε τους αναγνώστες μας με τις γνώσεις και τις συμβουλές που τους δίνουμε. Γι’ αυτό ο «Θησαυρός» και το «Ρομάσντσο» έχουν πλατειά κυκλοφορία.

Αυτά θα μας έλεγαν! Όμως άλλος είναι ο πραγματικός σκοπός τους. Γιατί, αν πραγματικά ενδιαφέρονται για τον κόσμο, όπως λένε, το χρέος τους είναι να βοηθήσουν τον λαό να λυτρωθεί από την σημερινή κατάσταση. Θα έπρεπε τότε να διαλέγουν μυθιστορήματα και διηγήματα, όπου οι συγγραφείς τους αναλύουν τα κοινωνικά προβλήματα και δίνουν τη σωστή προοδευτική λύση. Θα έπρεπε με τα επιστημονικά θέματα, δοσμένα με τον πιο ανάλαφρο τρόπο, να χτυπάνε κάθε πρόληψη, κάθε μυστικόπαθη μοιρολατρεία και ν’ ανοίγουν το δρόμο στη πρόοδο. Θα έπρεπε με τη σάτυρα και τις γελοιογραφίες να καυτηριάζουν την κοινωνική αδικία και εκμετάλλευση. Με δυό λόγια θα έπρεπε να διαφωτίζουν και να εξυψώνουν τους αναγνώστες τους.

Τίποτε όμως απ’ όλα αυτά δεν κάνουν. Αντίθετα όλη τους η φροντίδα είναι να υποστηρίξουν και να συγκρατήσουν το σημερινό κοινωνικό συγκρότημα. Αυτός είναι ο πραγματικός σκοπός τους. Για τον σκοπό τους αυτό τρία είναι τα σπουδαιότερα μέσα που χρησιμοποιούν.

Α’ . Και  πρώτα προσπαθούν να εξωραΐσουν τη σημερινή κοινωνία. Μπορεί να είναι σκληρή, μα είναι και ωραία η σημερινή ζωή. Με χορούς και γλέντια ζούνε στην…… Κούβα. Πλέουν σε πλούτη οι λούστροι……στην Αμερική. Θαύματα ολόγυρά μας. Εξωτικές ομορφιές γεμάτη….η φύση. Ευτυχισμένοι όλοι μας! Ανάμεσά μας  ζούνε οι «στάρ».  Και  έπειτα να μην είμαστε ανυπόμονοι ! Όλα τα στραβά θα διορθωθούν σιγά-σιγά αφού το αργότερο σε 50 χρόνια, όποιος θέλει, θα μπορεί να περνάει τις διακοπές του και….. στον  Άρη!!

Β’. Παράλληλα με τον ψευτοεξωραϊσμό, καλλιεργούν τα περιοδικά αυτά και τη φυγή από την πραγματικότητα. Κουβαλούν τον αναγνώστη στα διάφορα μέρη της γής, στη ζούγκλα με τα κυνήγια και στο βόρειο πόλο, στο Θιβέτ, και  στις  Ινδίες, τον πισωγυρίζουν στα περασμένα, του ζωντανεύουν ιππότες και μαρκησίες, τον παρασύρουν σε περιπέτειες, τον νανουρίζουν και του θολώνουν τη σκέψη να μη βλέπει τις πραγματικές αιτίες  που δημιουργούν τη σημερινή ανυπόφορη κατάσταση κα να μη ζητήσει να λυτρωθεί από την υλική και πνευματική εξαθλίωση.

Γ’. Μα τα δυό αυτά μέσα μόνα τους δε θα ήταν αποτελεσματικά. Για να διατηρηθεί το σημερινό κοινωνικό συγκρότημα, καλή είναι η φυγή από την πραγματικότητα και απαραίτητες οι πλανερές υποσχέσεις και οι ψεύτικες ελπίδες. Δεν είναι όμως αρκετό. Χρειάζεται ακόμη να διοχετευθεί ο δυναμισμός του αναγνώστη σε σκέψεις, σε ενέργειες και σε απασχόληση, που ευνοούν το σκοπό τούτο.

Προσπαθούν λοιπόν τα περιοδικά αυτά να αποσυνθέσουν την αγωνιστική του διάθεση. Προβάλλουν στον αναγνώστη την υλιστική και σαρκική απόλαυση και προς την απόλαυση αυτή τον κατευθύνουν. Του ερεθίζουν συστηματικά τις αισθήσεις του και βάζουν σε λειτουργία τα πρωτόγονα ένστιχτα. Δεν τον εξυψώνουν προς τα ανώτερα ζωντανά ιδανικά. Αντίθετα τον κατρακυλούν στα πρωτόγονα συναιστήματα, διοχετεύουν το δυναμισμό του στον εύκολο πλουτισμό και στην πρόχειρη απόλαυση και τον σπρώχνουν στη διαφθορά.

Είναι λοιπόν αντιλαϊκά , αντιπροοδευτικά και γι’ αυτό βλαβερά τα περιοδικά αυτά.

Ποιοι όμως και γιατί τα αγοράζουν και τα διαβάζουν;

Β’

Είδαμε στο προηγούμενο σημείωμα πόσο ακατάλληλη και πολλές φορές βλαβερή τροφή προσφέρουν στους αναγνώστες τους τα περιοδικά «Θησαυρός» και «Ρομάντσο» και το παρόμοιά τους. Είδαμε ακόμη ποιος είναι ο πραγματικός σκοπός τους και με ποια μέσα τον επιδιώκουν. Και καταλήξαμε, πως τα περιοδικά αυτά είναι στο βάθος αντιπροοδευτικά  και γι’ αυτό αντιλαϊκά. Ποιοι όμως και γιατί τα αγοράζουν και τα διαβάζουν;

ΠΟΙΟΙ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ

Τρείς είναι οι σπουδαιότερες πηγές, απ’ όπου αντλούν τους αναγνώστες τους τα περιοδικά αυτά.

α’). Πολλοί μέσα στη σημερινή κοινωνία οι βυθισμένοι στη ρουτίνα. Πόσοι δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι, πόσοι επαγγελματίες και ανάμεσά τους και επιστήμονες, πόσοι εργάτες και μικροαστοί σέρνουν κουρασμένα τα βήματά τους, όπως το άλογο στο μαγγανοπήγαδο.  Πολλοί απ’ αυτούς δεν έχουν πιά άλλα  προβλήματα από τις φροντίδες  για την καθημερινή ζωή. Η ρουτίνα μέσα στη βιοπάλη τους έχει παραλύσει το δυναμισμό τους και νεκρώσει το ενδιαφέρο τους. Άλλοι πάλι νοιώθουν να τους περισφίγγει η άχαρη δουλειά τους και να βαραίνουν οι αλυσίδες τους μα, κουρασμένοι και μικρόπνοοι , σκύβουν μοιρολατρικά το κεφάλι. Προβληματίζονται, δυσανασχετούν ίσως, μα δεν αντιδρούν να ξετινάξουν από πάνω τους την αδράνεια. Και οι πρώτοι και οι δεύτεροι αποζητούν να ξεκουραστούν κάπως από τη ρουτίνα, να χαρούν κι’ αυτοί. Δεν έχουν όμως ούτε την όρεξη, ούτε τη δύναμη να διαβάσουν ένα σοβαρό βιβλίο, και καταφεύγουν στο παιχνίδι και στα περιοδικά αυτά με το φτηνό εμπόρευμά τους.

Και ξέρουν να τους προσελκύουν και να τους κάνουν ταχτικούς αναγνώστες τους τα περιοδικά αυτά. Τους μεταφέρουν σε άλλη ατμόσφαιρα, μακριά  από την πραγματικότητα, ερεθίζουν τις κουρασμένες αισθήσεις τους, ξυπνούν τη φαντασία τους, ικανοποιούν την περιέργειά τους με διάφορες άχρηστες τις περισσότερες φορές για τη ζωή εγκυκλοπαιδικές γνώσεις, απαλύνουν τις αλυσίδες της ρουτίνας, τους νανουρίζουν και τους συγκρατούν στην παθητική υποταγή στη μοίρα τους.

Και άμα γίνουν πελάτες στα περιοδικά αυτά, δύσκολα πιά ξεγλιστρούν από τα δίχτυα τους. Ολοένα δυναμώνει η συνήθεια να τα αγοράζουν και να τα διαβάζουν.

β’) . Εκτός από τους  κουρασμένους από την βιοπάλη, τους βυθισμένους στη ρουτίνα, τα περιοδικά αυτά τα διαβάζουν και οι προνομιούχοι στη σημερινή κοινωνία, οι «χορτάτοι» ας τους πούμε, όσοι δηλαδή έχουν πλούσια τα οικονομικά μέσα και ιδιαίτερα όσοι  εύκολα τα αποχτούν, αδιάφορο με ποιο τρόπο.

Πολλοί απ’ αυτούς είναι ριγμένοι στη χυδαία υλική και σαρκική απόλαυση. Καμιά ανάταση. Κανένα ανώτερο ιδανικό. Θέλουν να χορτάσουν τη ζωή. Και τροφοδοτούν τα πρωτόγονα ένστιχτα και αποζητούν να ερεθίσουν τις αμβλυμμένες αιστήσεις τους. Ένα από τα ορεχτικά, για ν’ ανοίξει προπάντων η σεξουαλική τους όρεξη, είναι και τα περιοδικά αυτά, ξένα και ντόπια, και άλλα χειρότερά τους.

Και τούτους ξέρουν να τους προσελκύουν τα περιοδικά αυτά. Με τις περιπέτειες και τα γκανγκστερικά διηγήματα, με τους «φλογερούς έρωτες και τα βίαια πάθη» , με τα πικάντικα σεξουαλικά ανέκδοτα και τις ποικιλότροπα προκλητικές εικόνες, τους ερεθίζουν και τους δείχνουν διάφορους δρόμους , για καινούργιες ανήθικες απολαύσεις.

γ’). Μα την πολυαριθμότερη πελατεία στα περιοδικά αυτά την αποτελούν οι στερημένοι, οι ανικανοποίητοι, που λαχταρούν τη ζωή, δεν τους αφήνει, όμως να τη χαρούν  η σκληρή πραγματικότητά. Πολλές οι ανικανοποίητες ανάγκες τους. Μεγάλη η λαχτάρα τους.

Και είναι επικίνδυνοι για την κυρίαρχη τάξη. Πρέπει με κάθε τρόπο να μη διαφωτιστούν, να μην ιδούν τις πραγματικές αιτίες για την τραγική τους κατάσταση, να μη βρούνε το σωστό δρόμο για το λυτρωμό τους. Πρέπει να παραλύσει η αγωνιστική τους διάθεση και να διοχετευθεί ο δυναμισμός σε σκέψεις και ενέργειες, που δε θα θίξουν τα καθιερωμένα προνόμια.

Για το σκοπό αυτό, σπουδαίο όργανο δίπλα στον κινηματογράφο, το ραδιόφωνο, την προπαγάνδα και τόσα άλλα, είναι και  τα πολυσέλιδα περιοδικά με το φτηνό και γαργαλιστικό εμπόρευμά τους.

Αυτούς τους ανικανοποίητους προ πάντων θέλουν να προσελκύσουν τα περιοδικά αυτά. Κάνουν ότι μπορούν. Εξωραΐζουν στα μάτια τους τη σημερινή ζωή, τους ποτίζουν με το μαγικό ποτό της φανταστικής ικανοποίησης , τους καλλιεργούν τα πρωτόγονα ένστιχτα και τους σπρώχνουν στη διαφθορά.

Πολλοί ξεγλιστρούν από τα δίχτυα τους. Εξοπλίζονται μόνοι τους με την αληθινή μόρφωση και βαδίζουν θαρραλέα  τον ανηφορικό δρόμο προς την πρόοδο. Πολλοί άλλοι όμως παγιδεύονται  και παρασύρονται στον κατήφορο.

ΜΕΓΑΛΟΣ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ  

Από τις τρείς αυτές πηγές αντλούν τη πελατεία τους τα περιοδικά αυτά. Και τι δε σοφίζονται για να την συγκρατήσουν και να την αυξήσουν.  Απ’ όλες  τις πλευρές προσπαθούν να δέσουν τους αναγνώστες τους. Και είναι οι αναγνώστες τους μικροί και μεγάλοι, άντρες και γυναίκες, νέοι και νέες, ακόμη και μικρά παιδιά.  Μεγάλος ο κίντυνος.

Άμεσος όμως και φοβερός ο κίνδυνος για τη νεολαία μας. Βλέπουν τη νεολαία να διψάει για μόρφωση και της κλείνουν τις πόρτες της παιδείας. Τη βλέπουν να ορμάει ασυγκράτητη να καταχτήσει τη ζωή και να χτίσει τη πραγματική ευτυχία και τη δική της και του λαού, και  φοβούνται. Δεν της δίνουν τα μέσα να αναπτύξει τη δημιουργική της δράση. Δεν την εξοπλίζουν με την αληθινή μόρφωση. Αντίθετα της φράζουν το δρόμο για την  πρόοδο, της κόβουν τα φτερά, προσπαθούν να δαμάσουν την ορμητικότητά της. θέλουν να υποτάξουν στους σκοπούς τους τη νεολαία.

Ένα από τα μέσα που χρησιμοποιούν είναι και τα περιοδικά αυτά και άλλα παραπλανητικά δημοσιεύματα. Στη νεολαία προπάντων απευθύνονται τα περιοδικά αυτά. Τη νεολαία προπάντων θέλουν να τυλίξουν στα δίχτυα  τους. Τη νεολαία περισφίγγει η σκληρή πραγματικότητα.

Μεγάλος ο κίντυνος. Και το Κράτος καμαρώνει μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση. Και τα ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα κρυφογελούν. Καμιά, ούτε η πιο τυπική, διαμαρτυρία. Και το υπουργείο της Παιδείας κλείνει θεληματικά τα μάτια και δεν θέλει να ιδεί τον κίντυνο της νεολαίας. Και οι ανώτεροι εκπαιδευτικοί λειτουργοί και οι επίσημοι παιδαγωγοί στο υπουργείο δε φαίνεται ν’ ανησυχούν, δεν προτείνουν κανένα μέτρο για να σώσουν τη νεολαία και γίνονται συνεργοί, χωρίς να το θέλουν, στο κατρακύλισμά της.

Ένα το αίτημα : Να σταματήσουν τα περιοδικά αυτά. Στη θέση τους να κυκλοφορήσουν άλλα, που θα διαφωτίζουν το λαό που θα ανοίγουν  το δρόμο για τη πρόοδο, που θα εξυψώσουν τη νεολαία και θα βοηθήσουν να γίνουν οι νέοι και οι νέες οικοδόμοι στο χτίσιμο του αληθινού νεοελληνικού πολιτισμού. Και το χρέος τούτο πρέπει να φροντίσουν να το εκπληρώσουν όλοι οι ζωντανοί λογοτέχνες και καλλιτέχνες, όλοι οι ζωντανοί επιστήμονες που αγαπούν το λαό και τη νεολαία.